knipsels

,,Natuurlijk moet je wetenschappelijk bewijs hebben als je suggereert dat bijen en andere insecten massaal sterven door die neonicotinoïden, geeft de toxicoloog Henk Tennekes grif toe. ,,Maar de aanwijzingen worden steeds sterker en toch mogen alle 55 producten waar dit landbouwgif in zit, hier nog steeds gewoon worden gebruikt. Terwijl bijenvolken op grote schaal sterven, het aantal vliegen en muggen steeds kleiner wordt, het aantal vlinders in het westen daalt en talloze insecten zelfs met uitroeiing worden bedreigd. ,,Weet je , zegt hij, ,,ik denk echt dat we op een wereldwijde ramp afstevenen als we niet de moeite nemen om in te grijpen. Het oppervlaktewater in Nederland is vergeven van imidacloprid. Vooral in Noord- en Zuid-Holland. Ik ben ervan overtuigd geraakt, en langzamerhand steeds meer wetenschappers, dat je parallellen kunt trekken met kankeronderzoek. Een veilig blootstellingniveau is namelijk niet definieerbaar, net als met kankerverwekkende stoffen. Realiseren we ons wat dat betekent? Dat we er waarschijnlijk pas in de loop der jaren achterkomen hoeveel soorten insecten gewoon weg zijn en dat daardoor vogels verdwijnen uit Nederland en dan hebben we het nog niet eens over het effect op de mens."

Milieufederatie Zuid-Holland maakt zich ernstig zorgen over de terugloop van het aantal weidevogels. In een brief aan de provincie dringt de organisatie aan op maatregelen om verdere achteruitgang te stoppen. ,,De stand van de weidevogels neemt jaarlijks nog steeds met 3 procent af. De grutto Limosa limosa neemt zelfs met 4,6 procent af, terwijl 16 procent van de Nederlandse grutto’s in onze provincie broedt’’, constateert directeur Ouwehand.

Na het meten op 630 punten, treffen de waterschappen van Noordoost-Nederland 60 procent van de gebruikte gewasbeschermingsmiddelen in het water aan. Daarvan overschrijdt 40 procent van de middelen de norm.

Onder de meest aangetroffen stoffen horen onder meer Metribuzin, Metolachoor, Imidacloprid, Dimethoaat en Azoxystrobin. „De stoffen zijn vooral schadelijk voor het waterleven", zegt Michiel Oudendijk van Waterschap Zuiderzeeland. „Daarnaast maakt de vervuiling het zuiveren van het water voor drinkwater een kostbare zaak."

Een onderzoek naar het effect van langjarige consumptie van minieme doses imidacloprid op het IQ van de mens is ’wenselijk’. Vijf wetenschappers ondersteunen de oproep van toxicoloog dr. ir. Henk Tennekes. Het gaat om dr. Gert van der Laan (AMC - klinische arbeidskunde in relatie met neuropsychologie), Henk .J. Vlug (insectendeskundige), dr. Paul Harrewijn (wis- en natuurkundige, medicus en ex-onderzoeker Wageningen) en prof.dr. Jeroen van der Sluis (senior-onderzoeker nieuwe risico’s UU en professor in Versailles). Prof.dr. Lucas Reijnders (emeritus milieukunde) wil ook onderzoek, maar dan rechtstreeks met proefdieren.

De stand van weidevogels neemt jaarlijks verder af met 3% in de provincie Zuid-Holland. Dit terwijl het karakteristieke weidelandschap in Zuid-Holland altijd van groot belang is geweest voor de weidevogels. Nederland herbergt nog steeds ongeveer de helft van de Europese broedpopulatie van de Grutto Limosa limosa en 30% van de wereldpopulatie van de Scholekster Haematopus ostralegus, een flink deel daarvan is te vinden in Zuid-Holland. Soorten als Kemphaan Philomachus pugnax en Watersnip Gallinago gallinago zijn al uit het boerenland verdwenen. Dit dreigt nu ook te gaan gebeuren met de Grutto, Scholekster en Veldleeuwerik Alauda arvensis.

Het College voor de toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft de herbeoordeling van de neonicotinoide insecticiden uitgevoerd en hierover naar staatssecretaris Bleker van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) gerapporteerd (zie bijlage). Er zijn 55 middelen opnieuw beoordeeld. Voor 13 middelen zijn de gebruiksmogelijkheden gewijzigd. Voor een relatie tussen de achteruitgang van de bijenstand en het nu toegestane gebruik van neonicotinoïden ontbreken volgens het Ctgb wetenschappelijk onderbouwde aanwijzingen.