knipsels

Een partij diepvriesproducten in Japan is besmet met het bestrijdingsmiddel malathion. De afgelopen weken hebben zich honderden mensen door het hele land gemeld met vergiftigingsverschijnselen. De besmetting werd eind december vastgesteld bij een aantal artikelen van Aqlifoods, een dochterbedrijf van het Japanse voedingsconcern Maruha Nichiro Holdings. Consumenten hadden aanvankelijk contact opgenomen met Aqlifoods na het ruiken van een vreemde geur. De besmette eetwaren, waaronder pizza's, zijn afkomstig uit een fabriek ten noordwesten van de hoofdstad Tokio. Van de in totaal 6,4 miljoen artikelen die werden teruggeroepen, waren er dit weekeinde 1,1 miljoen achterhaald. Bijna een half miljoen verontruste consumenten namen tot dusverre contact op met het bedrijf. Ziek geworden klanten die zich bij de dokter meldden, hadden last van onder meer diarree en braken.

Nog 20 andere vogelsoorten die nu nog niet op de Nederlandse Rode Lijst staan, zullen volgen. Deze schokkende nieuwe cijfers zijn naar boven gekomen dankzij een nieuwe onderzoeksmethode die Vogelbescherming samen met Sovon Vogelonderzoek heeft ontwikkeld: het Early Warning en Alert Protocol (EWAP). Met behulp van het EWAP heeft Vogelbescherming Nederland de Oranje Lijst opgesteld. Daarop staan 22 soorten die nog niet aan de criteria van de Rode Lijst voldoen maar waarvan wordt aangenomen dat ze dat in de nabije toekomst wel zullen gaan doen. Het stoplicht staat voor deze vogels zeg maar op oranje. Het EWAP geeft een zorgwekkend signaal. Tussen de 22 soorten die op de Oranje Lijst staan, zitten ook veel doodgewone soorten als grote lijster (Turdus viscivorus), spreeuw (Sturnus vulgaris), kokmeeuw (Chroicocephalus ridibundus), scholekster (Haematopus ostralegus), torenvalk (Falco tinnunculus) of waterhoen (Gallinula chloropus). Soorten die we nu nog elke dag overal tegenkomen. Als we niet snel actie ondernemen zullen zelfs heel algemene vogels als scholekster en spreeuw straks een zeldzaamheid zijn.

Vanaf december 2012 tot de zomer van 2015 wordt in het kader van een atlasproject de vogelstand in Nederland opnieuw in kaart gebracht. Het onderzoek toont nu al af en toe opvallende trends. Zo lijkt het helemaal niet zo goed te gaan met het waterhoen, toch een van de algemenere vogels van ons land en een soort die je zelfs in veel sloten en stadsvijvers aantreft. Veel tellers bleken desondanks opvallend veel moeite te hebben om waterhoentjes te vinden. De structurele achteruitgang van het waterhoen (Gallinula chloropus) tekent zich al sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw af. Het waterhoen voedt zich met waterplanten, grassen, insecten en kikkervisjes.

De Europese Unie importeert jaarlijks 39 miljoen ton soja, waarvan 20 miljoen ton uit Brazilië. Steeds vaker komt deze soja uit de Braziliaanse Cerrado, een ecosysteem van twee miljoen vierkante kilometer met een biodiversiteit die deze van het Amazonegebied evenaart. Cerrado en Caatinga vormen 1/3 van het nationaal territorium van Brazilië. Deze twee natuursystemen zijn onmisbare ecologische schakels in het land. De ontbossing in de Cerrado is vandaag twee keer groter dan in het Amazonegebied. De belangrijkste rivieren van Brazilië ontspringen in de Cerrado. Het ondergrondse waterreservoir Guarani is voor de aanvoer van water afhankelijk van gebieden in de Cerrado. De regen en de rivieren in centraal-Brazilië zijn cruciaal voor de energievoorziening. Ongeveer 95 % van de Brazilianen zijn hiervan afhankelijk. Nergens ter wereld vinden we dergelijke natuursystemen met zo’n hoge biodiversiteit. De plaatselijke bevolking kan een gezonde economie uitbouwen op basis van de honderden soorten vruchten uit de regio. In de Cerrado overleven veel soorten die bedreigd zijn door de vernietiging van het Atlantisch Woud. Als de Cerrado en de Caatinga ten ondergaan, dan zijn de andere ecosystemen ook bedreigd.

Louise Fresco is een in Wageningen geschoolde vooraanstaande voedseldeskundige en tegenwoordig hoogleraar duurzaamheid aan de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast is ze onder meer commissaris bij de Rabobank, lid van de raad van bestuur van Unilever, adviseur van de WHO en lid van de Trilaterale Commissie. De Rabobank geldt als een spin in het web van de gentech-industrie in de landbouw. Het helpt bedrijven als Monsanto, Syngenta, Pioneer, Dow Agro Science en Bayer Crop Science om hun GM-zaden te verkopen. In het voorjaar van 2013 pleitte Louise Fresco in het tijdschrift Science voor het versneld toelaten van nieuwe gentech-gewassen, want die zouden de wereld moeten gaan voeden. Het bewijs dat ze dat niet doen en dat er hele andere oplossingen nodig zijn is overweldigend. Zo zeer zelfs dat Rob Janssen van de lobbyorganisatie NIABA in 2008 toegaf dat de biotech-industrie het hongerargument jarenlang had misbruikt en dit niet meer te zullen doen. In die tijd had de industrie grote verwachtingen van de markt voor biobrandstoffen, waardoor voedselzekerheid als argument voor GGO’s niet meer in hun straatje paste. Nu is dat argument weer helemaal terug, waarbij Fresco zelfs zo ver gaat de biologische landbouw ervan te beschuldigen een gevaar te zijn voor de voedselzekerheid.

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft tijdens de vergadering van 18 december 2013 besloten tot de toelating van vier nieuwe gewasbeschermingsmiddelen. Het Ctgb besloot ook tot uitbreiding van de toelating voor Panic Free, een middel op basis van de werkzame stof glyfosaat. De uitbreiding betreft het gebruik als onkruidbestrijdingsmiddel met de behandeling van de zwarte strook in de teelt van de steenvruchten. De nieuwe middelen met een toelating zijn Narita (een schimmelbestrijdingsmiddel op basis van de werkzame stof difenoconazool dat wordt toegelaten voor gewasbehandelingen in aardappelen), Balear 720 SC (een schimmelbestrijdingsmiddel op basis van de werkzame stof chloorthalonil dat wordt toegelaten in de teelt van wintertarwe, wintergerst, zomertarwe en zomergerst), Abringo (een schimmelbestrijdingsmiddel op basis van de werkzame stof chloorthalonil dat wordt toegelaten in de teelt van wintertarwe en zomertarwe) en Regalis Plus (een middel op basis van de werkzame stof prohexadion-calcium dat wordt toegelaten als groeiregulator in appel en peer. Het middel wordt tevens toegepast als kleine toepassing in druif).

Niemand heeft het erover, maar vandaag is de derde onderhandelingsronde over het EU-VS Vrijhandelsverdrag van start gegaan. De onbekendheid van deze ingrijpende gebeurtenis is geen toeval. Politici willen namelijk niet dat u hier zicht op heeft - laat staan dat u zich er mee bemoeit. Door Barroso, voorzitter van de Europese Commissie, is politici opgedragen steeds te herhalen dat het beoogde verdrag ‘groei en arbeidsplaatsen oplevert’, en dat bezwaren ertegen - wat die ook maar mogen zijn - , 'ongegrond' zijn. Barroso gaf onze politieke managers deze boodschap op vrijdag 22 november j.l. - toen zij werden geïnstrueerd over het ‘communiceren’ van het vrijhandelsverdrag. Ondertussen blijven alle daadwerkelijke afspraken geheim. We kunnen op geen enkele manier controleren of onze bezwaren inderdaad ‘ongegrond’ zijn. Net als met EU-regelgeving is het met dit verdrag: hoe minder er over gesproken wordt, hoe beter. Wanneer politici en bureaucraten in de schaduw hun plannen kunnen voortzetten en ze naar buiten toe rookgordijnen kunnen optrekken over ‘win-win situaties’, hebben die plannen de meeste kans van slagen. Want geen enkele bevolking die haar democratische rechten serieus neemt zou de implicaties van een vrijhandelsverdrag zomaar accepteren. Daarom zou geen enkele bevolking de huidige geheimhouding moeten tolereren. Het veelomvattende vrijhandelsverdrag dat nu wordt opgetuigd behoort onderwerp te zijn van een voortdurend publiek debat.

Over 3 jaar kunnen bloembollentelers toe met de helft minder chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Dat stelt de nieuwe regionale vereniging 'Natuurlijk leven, natuurlijk telen'. Zes grote bollenkwekers uit Noord-Holland Noord zijn hierbij aangesloten. Het vrijwillig streven naar 50% reductie is een doorbraak in de gangbaar werkende bloembollenbranche. De vereniging is opgericht vanuit het vak. Chemische middelen tasten het bodemleven ernstig aan en zijn schadelijk voor het milieu, erkennen de aangesloten telers. "Als we niet oppassen zijn de bollengronden over dertig jaar volledig dood. Een middel als metam-natrium, veel gebruikt in de lelieteelt, legt het bodemleven 3 maanden stil. Het loopt verkeerd af als we onze wil blijven opleggen aan de natuur." Om meer bijval te krijgen gaat de vereniging aan de slag met 40.000 euro subsidie van de Europese Unie. In januari worden in 't Zand cursussen gegeven voor bloembollenkwekers om over te schakelen op een meer natuurlijke manier van werken.

Een Nieuw-Zeelandse man heeft de twijfelachtige ‘eer’ het eerste slachtoffer te zijn van het zogenaamde “post antibiotische tijdperk”. Hij overleed onlangs aan een nieuwe bacteriestam die volledig resistent is tegen alle bekende antibiotica. Volgens John Aziz van “The Week” zijn resistente bacteriën waarschijnlijk de grootste bedreiging voor de mensheid waarvoor momenteel geen oplossing in zicht is. Deze ‘superbacteriën’ kunnen zéér binnenkort verwoestende en rampzalige gevolgen hebben. Kwaadaardige bacteriën zijn de moderne geneeskunde te slim af. Misschien wel het meest verantwoordelijk voor de snelle stijging van resistentie tegen antibiotica is het wijdverbreide gebruik van antibiotica in de vee- en pluimveehouderij, welke goed is voor meer dan 80% van het totale gebruik van antibiotica. Het toedienen van antibiotica aan gezonde dieren met het doel om ze dichter opéén ter kunnen stapelen is een praktijk die al plaatsvindt sinds de jaren 1950 en is een van de oorzaken waarvoor absurde hoeveelheden antibiotica worden voorgeschreven. Het is tevens een van de belangrijkste factoren achter de superbacterie epidemie waarmee we vandaag de dag worden geconfronteerd.

Veel broedvogels komen niet meer naar de open graslanden van de Oostvaardersplassen, een randzone die ongeveer een derde van het totale natuurgebied beslaat. Dat blijkt uit een telling van Sovon Vogelonderzoek in opdracht van Staatsbosbeheer. Het onderzoek werd uitgevoerd in 2012 en was een geplande vijfjaarlijkse inventarisatie die voor de vierde keer werd gehouden. Waar in 1997 nog bijna 100 soorten broedvogels werden geteld, zijn er nu nog geen zestig over.