knipsels

Een cursus hoogstamfruitbomen snoeien, een training weidevogelbeheer en adviezen over de inrichting en beplanting van erven en landgoederen. Het is zomaar een greep uit de activiteiten die vanaf 2014 niet meer worden uitgevoerd door Landschapsbeheer Zuid-Holland. Per 31 december beëindigt deze 34-jarige stichting al haar activiteiten. ,,Er zal zeker een groot gat vallen’’, zegt woordvoerder Dorien Wiltjer teleurgesteld. De stichting houdt het voor gezien omdat de provincie de vaste subsidie, die sinds 1982 jaarlijks wordt uitgekeerd, aanzienlijkt verlaagt. ,,We verliezen ongeveer driekwart van ons budget. Dat is onhoudbaar. We wisten wel dat de potten langzaam leeg zouden raken, maar de keuzes van de provincie worden nu pijnlijk zichtbaar.’’ De 19 medewerkers van de stichiting staan aan het einde van dit jaar op straat.

In de teelt van zomerbloemen wordt gewasbescherming steeds moeilijker doordat mogelijkheden op het gebied van insecticiden en herbiciden steeds verder worden uitgekleed. Deze probleemstelling bleek duidelijk tijdens een telersbijeenkomst, georganiseerd door de landelijke commissie Zomerbloemen en die dinsdagavond 3 september plaatsvond op zomerbloemenkwekerij Van Ruiten in Lisse. Aad Vernooy, netwerkcoördinator voor onder meer zomerbloemen bij LTO Groeiservice, wees op de herformulering van etiketten bij herbiciden en insecticiden waaraan het Ctgb (College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden) werkt. Volgens hem is vooral de impact van wijzigingen bij insecticiden voor zomerbloementelers groot. Een voorbeeld bij een tripsmiddel is dat het aantal bespuitingen per jaar sterk wordt verminderd, zodat telers in de problemen zullen komen.

Dit najaar is er een bijzonder bloembollenpakket voor bijen verkrijgbaar bij tuincentra. Door het planten van deze geselecteerde bloembollen creëer je niet alleen een bloeiende lentetuin maar lever je ook een positieve bijdrage aan de bijenpopulatie in Nederland. In het voorjaar trekken de bloeiende bollen namelijk bijen aan. Het pakket is mede op advies van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV) samengesteld. Het bijenpakket bestaat uit tachtig bloembollen van zes verschillende soorten die op advies van de NBV zijn geselecteerd. De Crocus, Sneeuwroem (Chionodoxa), Blauw druifje (Muscari armeniacum), Botanische tulp (Tulipa linifolia), Anemone blanda en Bulgaarse ui (Nectaroscordum) produceren namelijk relatief veel nectar en stuifmeel. Die zijn beide van vitaal belang voor het welzijn van bijen. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat de NBV niet garandeert dat het bloembollenpakket voor bijen vrij is van landbouwgif.

Een internationale visitatiecommissie (IVC) onderzocht in het voorjaar 2013 indringend en diepgaand de werkwijze bij het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Tijdens deze visitatie is de wetenschappelijke en juridische kwaliteit van de besluitvorming maar ook de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld het personeelsbeleid) tegen het licht gehouden. De commissie vermeldt in haar rapport een aantal aanbevelingen en spreekt het vertrouwen uit in de gang van zaken bij het Ctgb en daarmee ook in het Nederlands toelatingsbeleid voor gewasbeschermingsmiddelen en biociden. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) in Wageningen mede verantwoordelijk is voor falend agrarisch natuurbeheer, omdat het Ctgb veel te weinig oog had voor de kwalijke milieueigenschappen en extreme chronische toxiciteit voor geleedpotigen van imidacloprid, en deze stof vanaf 1994 in zeer ruime mate heeft toegelaten, waardoor extreme normoverschrijdingen in het oppervlaktewater werden veroorzaakt die een enorme bedreiging voor ongewervelde dieren vormen.

Bayer CropScience zal een klacht indienen bij het Hof van Justitie van de Europese Unie om het moratorium op de toelating van een drietal neonicotinoïden aan te vechten. Ook het Zwitserse agrochemiebedrijf Syngenta vecht voor de rechtbank het verbod aan dat de Europese Commissie instelde op het gebruik van de insecticide thiamethoxam op gewassen die bijen aantrekken. Die beslissing werd genomen 'op basis van een gebrekkige procedure, en een ontoereikende en onvolledige evaluatie van het Europese agentschap voor de voedselveiligheid', luidt het in interview met Vilt.be. 'We waren liever niet naar de rechtbank gestapt, maar hebben geen keuze omdat we ervan overtuigd zijn dat de Commissie ten onrechte een link heeft gelegd tussen thiamethoxam en de achteruitgang van de gezondheid van de bijen', zegt John Atkin, de operationeel directeur van Syngenta. 'Door het product op te schorten, heeft de Commissie gezondigd tegen de Europese pesticidewetgeving en het voorzorgsprincipe foutief toegepast.' De Europese Commissie bevestigde in mei de beslissing om het gebruik van drie pesticiden uit de familie van de neonicotinoïden (clothianidine, thiamethoxam en imidaclopride) gedurende twee jaar te verbieden, omdat die gevaarlijk zijn voor bijen. De beperkingen treden op 1 december in werking. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat Bayer en Syngenta het feit negeren dat de traditionele risicoanalyse bij de neonicotinoiden volledig heeft gefaald en de risico's voor honingbijen schromelijk zijn onderschat. Sporen van thiamethoxam of imidacloprid in stuifmeel/nectar hebben ruimschoots binnen de gemiddelde levensverwachting een dodelijke werking op honingbijen, aldus Tennekes.

Dat meldt RIWA-Maas, de vereniging van bedrijven die uit Maaswater drinkwater produceren, bij de publicatie van het jaarrapport "De kwaliteit van het Maaswater in 2012". De vereniging is onder meer verontrust over de aanwezigheid van geneesmiddelen, röntgencontrastmiddelen en industriële stoffen in het Maaswater, maar verzekert dat het gedistribueerde drinkwater betrouwbaar en van zeer goede kwaliteit is. In 2012 zijn de streefwaarden in ruim tien procent van de metingen voor geneesmiddelen en röntgencontrastmiddelen overschreden. Het gaat daarbij om metoprolol, metformine, ibuprofen, aspirine en zes verschillende röntgencontrastmiddelen. "Dit komt overeen met het beeld dat al enkele jaren bestaat. De belangrijkste bron van deze verontreiniging is het dagelijkse gebruik van medicijnen in de huishoudens", legt RIWA-Maas uit. "Al jaren wordt bij overheid en bedrijfsleven aangedrongen op maatregelen, maar die zijn tot nu toe uitgebleven."

Ontwikkelingslanden moeten zo snel mogelijk stoppen met het gebruik van zeer gevaarlijke insecticiden. Dat bepleitte de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties FAO dinsdag. Meer dan 20 kinderen overleden 2 weken geleden in India na het eten van een gratis lunch waarin landbouwgif zat. In de lunch van de Indiase kinderen zat monocrotofos. Deze stof is onder meer in Europa, de Verenigde Staten, Australië en China verboden. Ook in veel landen van Afrika, Azië en Latijns-Amerika is de insecticide niet beschikbaar. De overheid van India oordeelde echter dat het gif goedkoper en effectiever is dan zijn alternatieven.

Het aandeel Monsanto verloor ten opzichte van vorige week enkele procenten tot een kleine 95 dollar. De Amerikaanse producent van gewasbeschermingsmiddelen en zaaigoed noteerde in de laatste 52 weken een top van 109 dollar en een dieptepunt van 83 dollar. Investeerders lijken bezorgd over de groeivertraging die Monsanto al enkele kwartalen raakt. Monsanto, bekend van Roundup en transgene gewassen, heeft bovendien veel krediet verloren door de vondst van een illegale transgene tarwesoort op een boerderij in de staat Oregon. Belangrijke importeurs als Zuid-Korea, Japan en China reageerden direct, hoewel een importstop uitbleef. Het aandeel daalde in waarde en werd in vrij grote volumes van de hand gedaan. Inmiddels is de kalmte terug gekeerd, maar de affaire herinnert beleggers eraan hoe sterk de agrochemie afhankelijk is van regulering en hoe kwetsbaar voor rechtszaken. Het gedeeltelijke verbod op neonicotinoïden bevestigt dit vermoeden, maar drukt vooral op de beurskoersen van Syngenta, Bayer en BASF.

Dat blijkt uit een onderzoek van de universiteit van Leipzig, schrijft het wetenschappelijke tijdschrift Current Microbiology. Pathogene bacteriën als salmonella entritidis, salmonella gallinarum, salmonella typhimurium, clostridium perfringens en clostridium botulinum zijn volgens de onderzoekers resistent tegen glyfosaat. Gunstige bacteriën als enterococcus faecalis, enterococcus faecium, bacillus badius, bifidobacterium adolescentis og lactobacillus zijn daarentegen matig tot zeer gevoelig voor het veel gebruikte onkruidbestrijdingsmiddel. Mogelijk is er ook een samenhang tussen chronisch botulisme bij rundvee en glyfosaat, zeggen de onderzoekers. Ook de uitbraak van botulisme bij watervogels staat mogelijk in verband met onkruidbestrijding met Roundup, die hoge concentraties van glyfosaat in het oppervlaktewater veroorzaakt.

Vlaanderen kent zo’n 20 soorten vleermuizen waarvan slechts enkelen geregeld in gebouwen voorkomen. Meestal gaat dit om de gewone en kleine dwergvleermuis. Maar ook de laatvlieger, de gewone grootoor, beide soorten baardvleermuizen en de zeer zeldzame ingekorven vleermuis leiden een verborgen en nachtelijk bestaan en kunnen vaak jarenlang een woning bewonen zonder dat ze opgemerkt worden. Alle Europese vleermuizen genieten wettelijke bescherming, ook hun verblijfplaatsen zijn beschermd. Toch worden ze vaak uit onwetendheid vernietigd. Het gaat slecht met de vleermuizen in Vlaanderen. Vijf van de twintig soorten zijn zo goed als uitgestorven. Het is belangrijk dat vleermuizen genoeg plekken hebben waar niemand ze lastigvalt, zegt Natuurpunt. In de forten rond Antwerpen bijvoorbeeld, zitten er nu veel om te paren, en om rustig te overwinteren.