De talrijke normoverschrijdingen van fipronil in het oppervlaktewater worden onvoldoende in kaart gebracht

Het maximaal toelaatbaar risiconiveau (MTR) is de concentratie van een stof in water, sediment, bodem of lucht waar beneden geen negatief effect is te verwachten. Voor oppervlaktewater is de MTR-waarde voor fipronil sinds 11-11-2013 uiterst gering: 0,00007 microgram per liter = 0,07 nanogram per liter = 70 picogram per liter. Een picogram is een miljoenste van een miljoenste gram. Het overgrote deel van de (door de waterschappen) gemeten waarden is dan ook niet toetsbaar omdat de detectiegrens van de gebruikte meetmethode veel hoger lag dan de MTR.

Fipronil blijkt echter al jaren in het oppervlaktewater voor te komen. Metingen laten sinds 2010 forse (> 5x) overschrijdingen van de MTR zien. Dat gebeurt, behalve in het Westland en de Betuwe, vooral ook in Zeeland. In 2015 werden bijvoorbeeld overschrijdingen gemeten in de omgeving van Dreischor, Waarde en Kloosterzande en bij de rioolwaterzuiveringen bij Ritthem en Terneuzen. Voornaamste oorzaak is het gebruik van de stof als gewasbeschermingsmiddel bij de teelt van ui, prei en kool. De uienteelt kan verklaren dat fipronil in Zeeland wordt gemeten.

Fipronil is zeer giftig voor ongewervelde dieren, zoals mijten, bijen en waterkreeftjes. De giftigheid van de stof voor honingbijen volgt de Regel van Haber en kent geen drempelwaarde.

Bronnen:
PZC, 06-09-17
https://www.pzc.nl/zeeuws-nieuws/fipronil-zit-al-jaren-in-zeeuwse-water…
Bestrijdingsmiddelenatlas
http://www.bestrijdingsmiddelenatlas.nl/atlas/normoverschrijdingen/per-…
Tennekes HA & F Sánchez-Bayo Toxicology 309 (2013) 39– 51Fi