knipsels

De Britse kroonprins Charles roept Europa op om zijn voedselindustrie grondig binnenste buiten te keren en te heroriënteren tot een lokaal model van voedselproductie- en verdeling. De huidige methodes in de voedselindustrie hebben volgens prins Charles niet alleen geleid tot het paardenvleesschandaal, maar zorgen ook voor een tanende volksgezondheid. Daags na het wereldwijde protest tegen Monsanto hield prins Charles een toespraak in Duitsland waarin hij van leer trekt tegen de race naar goedkoop voedsel en de megawinsten die de voedselindustrie kenmerken. Prins Charles is al jarenlang pleitbezorger voor organische en duurzame landbouw. Op zijn landgoed Highgrove boert hij zelf.

Het bedrijf voorkomt daarmee vervolging door de Amerikaanse overheid. Tot januari 2006 had Walmart geen afvalbeleid en werd winkelpersoneel niets geleerd over het verwerken van gevaarlijk afval, zoals pesticiden die door klanten werden teruggebracht. Vaak belandde dit afval bij het gemeentelijk afval, werden vloeistoffen in de afvoer gegoten of werd gevaarlijk afval naar verwerkingscentra getransporteerd zonder veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. Openbaar aanklager Tammy Dickinson van Missouri vervolgde de groep, samen met een aantal steden (onder meer Los Angeles en San Francisco), de federale staat en het milieuagentschap EPA. Walmart is de grootste particuliere werkgever in de wereld, met naar schatting twee miljoen werknemers. In de VS heeft de keten meer dan 4.000 zaken.

Nefyto betreurt het besluit van de Europese Commissie van 24 mei om diverse toepassingen van de neonicotinoïden clothianidin, thiamethoxam en imidacloprid tijdelijk te verbieden. Gewasbeschermingsmiddelenbedrijven betwijfelen of het nog wel verstandig is te blijven investeren in onderzoek en innovatie. Nefyto vindt dat de industrie te maken heeft met onvoorspelbare kaders. Het besluit is namelijk gebaseerd op conclusies van het Europese agentschap EFSA na toepassing van een concept-beoordelingsmethodiek op bestaande dossiers van neonicotinoïden, zo staat in het persbericht. ‘De proeven die nodig zijn voor deze methodiek bevinden zich veelal nog in de ontwerpfase, omdat de methodiek nieuw is en nog niet is vastgesteld. Ook is in geen enkele veldproef aangetoond dat genoemde middelen in praktijkrelevante doseringen een effect hebben op de verhoogde wintersterfte van honingbijen.’ Het leidt inmiddels tot discussie bij de gewasbeschermingsmiddelenbedrijven of het nog wel verstandig is te blijven investeren in onderzoek en innovatie. Naar het oordeel van de toxicoloog Henk Tennekes heeft Nefyto een punt als zij beweert dat de industrie te maken heeft met onvoorspelbare kaders. Er is in de product ontwikkeling inderdaad een dringende behoefte aan nieuwe protocollen voor de risico-analyse, gebaseerd op dosis : tijd tot effect (TTE) relaties. Deze analyses kunnen een gefundeerde en praktijk-georiënteerde uitspraak doen over de te verwachten risico's van pesticiden. Als de financiële middelen beschikbaar worden gesteld kunnen dergelijke protocollen relatief snel worden uitgewerkt door onafhankelijk wetenschappers, aldus Tennekes.

Inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en waterschappen in Noord-Brabant en Zeeland controleren vanuit de lucht of agrariërs zich houden aan de regels voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Tijdens de eerste 3 ‘milieuvluchten’ van dit jaar zijn 4 boetes uitgedeeld; 2 voor het doodspuiten van slootkanten en 2 voor het werken zonder licentie. Voor het verwaaien van spuitvloeistof werd een waarschuwing gegeven. De NVWA en waterschappen zien ook dit voorjaar scherp toe op de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen omdat onjuist gebruik zeer schadelijk is voor het milieu.

De Europese Commissie heeft een voorstel voor de beperking voor het gebruik van 3 bestrijdingsmiddelen van de neonicotinoïdenfamilie goedgekeurd. Vastgesteld is dat de betrokken bestrijdingsmiddelen schadelijk zijn voor de Europese bijenpopulatie. De beperking gaat op 1 december 2013 in en wordt binnen twee jaar geëvalueerd. De betrokken bestrijdingsmiddelen worden gebruikt voor de behandeling van planten en granen die aantrekkelijk zijn voor bijen en andere bestuivers. De beperking geldt voor het gebruik van de drie neonicotinoïden clothianidine, imidacloprid en thiamethoxam voor zaadbehandeling, bodembehandeling via korrels en bladbehandeling op planten en granen (met uitzondering van wintergranen) die aantrekkelijk zijn voor bijen. De toepassingen die toegestaan blijven, zijn alleen voor professionele gebruikers beschikbaar. De enige uitzondering die wordt gemaakt, is de mogelijkheid om in kassen, en uitsluitend na de bloei in het open veld, gewassen te behandelen die voor bijen aantrekkelijk zijn.

Stichting Das & Boom had een kort geding aangespannen om dat te verhinderen. Das & Boom wilde de verkoop voorkomen om planten en dieren te beschermen. De rechter vond het echter te ver gaan om Staatsbosbeheer een verbod op te leggen, omdat internationale en Europese bescherming van biodiversiteit niet zover gaat dat natuurgebied niet verkocht mag worden. Nader onderzoek voorafgaand aan de verkoop is ook niet noodzakelijk. De rechter bepaalde verder dat het stellen van voorwaarden aan de verkoop niet nodig is. De Staat heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat hij ook zonder dat de natuurgebieden eigendom zijn van Staatsbosbeheer, kan voldoen aan zijn verplichting te zorgen voor voldoende bescherming van planten en dieren.

Natuurliefhebbers – leden en niet-leden – gaven massaal gehoor aan de oproep die de Partij voor de Dieren onlangs deed om met de partij vierkante meters natuur te kopen. De partij haalde in 2,5 week ruim tweeënhalve ton op. Dat de Partij voor de Dieren tijdens de veiling verleden week het hoogste bod had uitgebracht op een aantal percelen was geen garantie dat de partij de natuur ook daadwerkelijk zou verwerven. Vanmiddag werd bekend dat dat het geval is. Partijleider Marianne Thieme: 'De Partij voor de Dieren is blij dat deze percelen natuur nu definitief in het bezit van de partij zijn. Dit is, nu Staatsbosbeheer de natuur in de uitverkoop heeft gedaan, de beste manier om deze kwetsbare natuur te beschermen tegen afbraak. De Partij voor de Dieren garandeert blijvende bescherming voor de verworven natuur.'

Van mei tot oktober 2013 inspecteren de Inspectie Leefomgeving en Transport, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en de Waterschappen gezamenlijk bij hoveniers en bij gemeenten of zij onkruid op de voorgeschreven wijze bestrijden. Het gebruik van producten tegen ongewenste plantengroei is aan strenge regels gebonden. Bij de onkruidbestrijding richten de inspecties zich vooral op de toepassing van middelen met de werkzame stof glyfosaat. Resten van glyfosaat zijn de afgelopen jaren in hoge concentraties in het oppervlaktewater aangetroffen en vaak afkomstig van onkruidbestrijding op verhardingen. Gebruik van glyfosaat op verhardingen mag alleen onder strikte voorwaarden. Gemeenten zijn vaak opdrachtgever voor onkruidbestrijding, voeren die zelf uit of laten dat door hoveniers en andere bedrijven doen. De Inspecties en Waterschappen bundelen nu hun capaciteit en kennis en zullen in gecombineerde teams bij bedrijven en gemeenten nagaan of deze over de vereiste certificaten beschikken, de juiste technieken gebruiken en de juiste middelen toepassen. Bij overtredingen zal worden opgetreden.

Op 31 mei 2011 heeft de Tweede Kamer een motie van Ronald Plasterk (PvdA) en Han ten Broeke (VVD) aangenomen die de regering opdraagt zich in te zetten voor ‘een hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid, gericht op de liberalisering van de handel, duurzaamheid en afbouw van inkomenssteun en het beperken van de uitgaven’. Op 13 maart 2013 stemde het Europarlement over de toekomst van deze grootste slokop van het Europese budget. Na de stemming heerste in het kamp dat op verandering hoopte verslagenheid. De boeren blijven met meer dan vijftig miljard euro per jaar bijna veertig procent uit de Europese begroting happen. De ambitie om de uitkering van al dat geld aan strenge voorwaarden op het gebied van milieu en natuur te binden, is sterk afgezwakt. De lobby heeft het boerenbelang uitstekend weten te dienen. Oud-landbouwministers en bestuurders van boerenbonden zitten op sleutelposities in de landbouwcommissie van het Europese parlement. Europarlementariërs die zelf boerenbedrijven bezitten die Europees geld krijgen, beslissen mee over de toekomst van de subsidies waarvan ze zelf profiteren. “Het Europees landbouwbeleid gaat niet mee met de tijd. Het beloont grootschaligheid ten koste van kleinschalige boerenbedrijven, dierenwelzijn en natuur.” Dat concludeert GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout na de teleurstellend verlopen stemming in het Europees Parlement.