Hommels

Commissie wil bijen beschermen tegen neonicotinoïden

Volgens laatste berichten stelt de Europese Commissie de lidstaten voor om het gebruik van drie insecticiden gedurende twee jaar op te schorten ter bescherming van de slinkende bijenpopulatie. Het gaat om de neonicotinoïden waarvan voedselveiligheidsautoriteit EFSA oordeelde dat ze schadelijk zijn voor bijen. In een reactie op het rapport van EFSA bepleitte de Commissie op een bijeenkomst van nationale landbouwexperts een opschorting van het gebruik van neonicotinoïden voor de teelt van gewassen die bijen aantrekken. Sommige lidstaten tekenden donderdag voorbehoud aan omdat het voorstel volgens hen verder gaat dan nodig. De Commissie wil de neonicotinoïden immers ook verbieden in gewassen die niet bezocht worden door bijen, bijvoorbeeld omdat ze niet tot bloei komen. Een algemeen verbod zou bovendien inhouden dat andere insecticiden worden gebruikt. Gelet op de bezwaren die geformuleerd werden, is er nog werk aan de winkel. Bevoegd EU-commissaris Tonio Borg hoopt niettemin dat de landbouwexperts op 25 februari het licht op groen zullen zetten. Dan zou de maatregel vanaf juli van kracht kunnen worden. De uitzaai van onder meer maïs zou dus dit jaar nog gewoon met behandeld zaaizaad kunnen gebeuren. Milieuorganisaties verwelkomen het voorstel, maar betreuren dat de Commissie het voorzorgsprincipe niet strikter toepast en een breder verbod op het gebruik van de betrokken insecticiden bepleit. In enkele Europese landen bestaan al langer gedeeltelijke beperkingen op het gebruik van neonicotinoïden in bepaalde gewassen. Het online campagnenetwerk Avaaz verzamelde in geen tijd meer dan twee miljoen handtekeningen van burgers die een verbod op neonicotinoïden eisen.

Insectensterfte bedreigt de voedselketen

Alle planten en dieren in de natuur zijn van elkaar afhankelijk. Ze hebben elkaar nodig, de één is het voedsel voor de ander. Planten groeien met hulp van energie uit zonlicht en elementaire bouwstoffen, in het proces van fotosynthese. Dit noemt men de primaire productie. Alles wat daarna komt heet secundaire productie, dat begint bij plantenetende dieren. Kleine dieren worden gegeten door grotere dieren en die, op hun beurt, weer door nog grotere. Dode planten, dieren en uitwerpselen zijn voedsel voor de opruimers in de natuur, die uiteindelijk de biomassa weer afbreken tot de elementaire bouwstoffen. Zo'n reeks van eten en gegeten worden heet een voedselketen. Als de insecten zouden worden uitgeroeid, vernietigen we een onmisbare schakel in de voedselketen, en alle levensvormen die boven die schakel staan zijn dan ook gedoemd uit te sterven. Bijen en andere insectensoorten zijn ook om een andere reden onmisbaar voor de voedselketen. Zonder insecten raakt de bestuiving van wilde planten, landbouwgewassen en fruitbomen ernstig verstoord. De afgelopen jaren treedt er een grote sterfte op onder bijenvolken en andere insectensoorten zoals vlinders en wespen. De wetenschap tastte aanvankelijk in het duister over de oorzaken. Gedacht werd aan de invloeden van elektromagnetische straling, maar ook aan landbouwgif. Inmiddels zijn er steeds meer onderzoeken die neonicotinoiden, nieuwe typen gewasbeschermingsmiddelen, als oorzaak aanwijzen. Wageningen Universiteit en de Nederlandse overheid spreken dit nog steeds tegen. In Groot-Brittannië houdt het parlement nu hoorzittingen over de effecten van deze middelen.

Die Coordination gegen BAYER-Gefahren (CBG): „Hersteller für Schäden haftbar machen!“

Die EU-Kommission hat am 31.01.2013 empfohlen, drei Pestizide aus der Substanzklasse der Neonicotinoide ab dem 1. Juli aus dem Verkehr zu ziehen. Das Verbot soll zunächst für zwei Jahre gelten. Betroffen sind die Insektizide Clothianidin und Imidacloprid von BAYER sowie Thiamethoxam von SYNGENTA. Die Mitgliedsstaaten sollen Ende Februar über den Vorschlag abstimmen. Die Coordination gegen BAYER-Gefahren (CBG) begrüßt die Ankündigung als „Schritt in die richtige Richtung“, fordert jedoch ein dauerhaftes Verbot. Außerdem müssten die Hersteller für die entstandenen Schäden haften. Philipp Mimkes vom Vorstand der Coordination gegen BAYER-Gefahren: „Seit 1998 fordern wir ein Verbot von Neonicotinoiden wegen ihrer Schädlichkeit für Bienen. BAYER und SYNGENTA haben mit den Präparaten Milliarden verdient - es darf nicht sein, dass die Firmen jetzt die Gewinne einsacken, die Allgemeinheit hingegen für die entstandenen Schäden aufkommen muss!“.

De Commissie wil het gebruik van neonicotinoïde insecticiden op zonnebloemen, koolzaad, maïs en katoen opschorten

De Europese Commissie heeft donderdag (31 januari 2013) aangegeven EU-lidstaten te willen verzoeken het gebruik van pesticiden te beperken, die verbonden worden met de achteruitgang van de bijen. De Commissie wil het gebruik van neonicotinoïde insecticiden op zonnebloem, koolzaad, maïs en katoen opschorten. "We hebben de lidstaten gevraagd gedurende twee jaar het gebruik van deze bestrijdingsmiddelen op zaden, granulaten en sprays voor gewassen die voor bijen aantrekkelijk zijn, op te schorten," zei Commissie woordvoerder Frederic Vincent op een normale dagelijkse briefing. "We hopen dat de regeling voor maart kan worden goedgekeurd " zei hij, eraan toevoegend dat de Commissie verwacht dat het verbod uiterlijk per 1 juli 2013 wordt uitgevoerd. De woordvoerder zei dat er een uitzondering gemaakt wordt voor maïszaad in 2013, waarbij de Commissie neonicotinoïden gebruik vooralsnog wil toestaan​​, tenzij de lidstaten beperkingen eerder willen implementeren. Een rapport van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) had eerder deze maand geconcludeerd dat drie veelgebruikte neonicotinoïde pesticiden, gemaakt door het Zwitserse Syngenta en het Duitse Bayer, een acuut risico voor de bijen vormden.

The Commission is asking EU countries to suspend the use of neonicotinoid insecticides on sunflower, rapeseed, maize and cotton

The European Commission wants to suspend for two years the use of three neonicotinoid insecticides on crops attractive to honeybees and prohibit the sale and use of seeds treated with plant protection products containing these active substances, according to a proposal put forward at a meeting of the Standing Committee on the Food Chain and Animal Health (SCFCAH), on 31 January. The restriction is targeted at clothianidin, imidacloprid and thiamethoxam, applied as granules, seed treatment or spray on maize, oil seed rape, sunflowers, cotton and cereals (except from winter cereals). "We are requesting (that) member states suspend for two years the use of this pesticide on seeds, granulates and sprays for crops which attract bees," Commission health spokesman Frederic Vincent told a regular daily briefing. “These are proportionate measures. We are giving the member states two years to see whether it’s working. Then we will see if we need to review the legislation in Europe,” the Commission’s spokesperson for health and consumer policy, Frederic Vincent, said on 31 January. The Commission hopes that a decision on the suspension would be taken in a form of a regulation on 25 February at the SCFCAH level and will enter into force on 1 July. A report from the European Food Safety Authority (EFSA) earlier this month said three widely-used neonicotinoid pesticides, made by Switzerland's Syngenta and Germany's Bayer, posed an acute risk to honeybees.

Mais-, Raps- und Sonnenblumensaat, die mit bestimmten neonikotinoiden Pflanzenschutzmitteln gebeizt ist, könnte noch in diesem Frühjahr EU-weit verboten werden

Die Europäische Kommission will heute (31.01.2013) mit den Mitgliedstaaten konkrete Schritte zum Schutz von Bienen besprechen - und zumindest die Einschränkung des Gebrauchs der umstrittenen Wirkstoffe dürfte in den nächsten Wochen kommen. Eine Entscheidung soll es allerdings noch nicht geben. Man wolle zunächst die Reaktionen der Mitgliedstaaten einfangen, heißt es. EU-Gesundheitskommissar Tonio Borg schloss gegenüber den EU-Agrarministern in Brüssel ein Totalverbot über alle Anwendungsbereiche hinweg aus. Er kündigte ehrgeizige, aber verhältnismäßige Maßnahmen an. Die Europäische Behörde für Lebensmittelsicherheit (EFSA) war Mitte Januar zum Schluss gekommen, dass Neonikotinoide aus Sicht des Bienenschutzes vor allem in Mais-, Raps- und Sonnenblumenbeständen kritisch zu betrachten sind, in anderen Kulturen wie Zuckerrüben oder Kartoffeln hingegen nicht.

Bundesregierung für europäische Entscheidung über Pestizid-Einsatz

Nach einem Bericht über die Gefahren von Pestiziden für Bienen fordert die Bundesregierung eine gemeinsame EU-Entscheidung über den Einsatz der Chemikalien in der Landwirtschaft. "Ich denke, das Entscheidende ist, dass wir das in Europa gemeinsam entscheiden und auf wissenschaftlicher Basis", sagte Robert Kloos, Staatssekretär im Bundeslandwirtschaftsministerium, am Montag am Rande von EU-Beratungen in Brüssel. Dabei könne der Umgang mit den Stoffen in Deutschland "eine bedeutende Rolle spielen, weil wir schon weitergehende Schritte unternommen haben". Die Europäische Behörde für Lebensmittelsicherheit (EFSA) hatte in der vorletzten Woche vor den Gefahren für Bienen durch Insektizide gewarnt. Eine Untersuchung der drei Mittel Clothianidin, Imidacloprid und Thiamethoxam habe "etliche Risiken" für Bienen gezeigt. Die Chemikalien gehören zu der Gruppe der hochwirksamen, aber umstrittenen Neonicotinoide, die seit längerer Zeit mit Vergiftungen und dem Massensterben von Bienen in Verbindung gebracht werden. Die EU-Kommission bezeichnete die Studie trotz noch lückenhafter Datenlage als "beunruhigend". Als Reaktion auf die Studie setzten die EU-Agrarminister das Thema auf die Tagesordnung ihres Treffens am Montag in Brüssel. Ein Expertengremium befasst sich am Donnerstag mit der Studie. Ziel sei es, so schnell wie möglich eine gemeinsame Entscheidung über den Einsatz der Neonicotinoide zu treffen, sagte Kloos. "Und dafür brauchen wir weitere wissenschaftliche Grundlagen in Europa."

Heeft de Nederlandse delegatie zich conform de motie Ouwehand in Brussel daadwerkelijk ingezet voor een algeheel moratorium op het gebruik van neonicotinoiden?

Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft ingestemd met een verbod op het gebruik van neonicotinoïden in de landbouw en ongediertebestrijding. PvdA, SP, Groen Links, D66, ChristenUnie en 50+ stemden voor de motie die was ingediend door Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren. VVD, CDA, PVV en SGP stemden tegen de motie. Staatssecretaris Sharon Dijksma (Landbouw) had de motie ontraden. Dijksma moest zich nu op 28-01-13 in Europees verband inzetten voor een verbod van alle landbouwtoepassingen van de neonicotinoiden. De vraag is echter of dit ook daadwerkelijk is gebeurd. Het lijkt er eerder op dat staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken bij haar oorspronkelijke standpunt is gebleven, bepaalde toepassingen van gewasbeschermingsmiddelen uit de neonicotinoïdegroep te beperken vanwege het risico voor bijen, maar niet over te gaan tot een algeheel verbod. Mocht dat het geval zijn, heeft de staatssecretaris de motie Ouwehand niet uitgevoerd en naast zich neer gelegd.

Impact of Systemic Insecticides on Organisms and Ecosystems By Francisco Sánchez-Bayo, Henk A. Tennekes and Koichi Goka

Through seed coatings and granular applications, systemic insecticides pose minimal risk of pesticide drift or worker exposure in agricultural, nurseries and urban settings. Neonicotinoids and fipronil are also preferred because they appear to be less toxic to fish and terrestrial vertebrates. Initially proposed as environmentally friendly agrochemicals, their use in Integrated Pest Management (IPM) programs has been questioned by recent research that shows their negative impact on predatory and parasitic agents. New formulations have been developed to optimize the bioavailability of neonicotinoids, as well as combined formulations with pyrethroids and other insecticides with the aim of broadening the insecticidal spectrum and avoid resistance by pests. Indeed, as with any other chemical used in pest control, resistance to imidacloprid by whitefly (Bemisia tabaci), cotton aphids (Aphis gossypii) and other pests is rendering ineffective this and other neonicotinoids such as acetamiprid, thiacloprid and nitenpyram. This chapter (attached) examines the negative impacts that systemic insecticides have on organisms, populations and ecosystems. The efficacy of these products in controlling the target pests is assumed and not dealt with here – only the effects on non-target organisms and communities are considered.

Syngenta AG said there aren’t grounds for restricting the use of its Cruiser insecticide

Syngenta AG said there aren’t grounds for restricting the use of its Cruiser insecticide after European Commissioner for Health Tonio Borg called for laws which may control the product and sprays from Bayer AG. The Swiss maker of crop chemicals said any constraint on Cruiser, a neonicotinoid pesticide which protects crops from corn to cotton against insects such as beetles and centipedes, would cause significant loss to farmers and the economy, without helping bees. “We believe that a large number of European Member States agree and will make clear their positions in the coming weeks,” Syngenta spokesman Paul Barrett said in an e-mailed statement. Bee populations “are primarily under threat from disease and poor nutrition,” he said, challenging the findings of a European Food Safety Authority report, which said Cruiser threatens bee health. Borg will propose EU-wide legislative measures Jan. 31 on neonicotinoids, which kill bugs by attacking the central nervous system, he told EU ministers in a meeting yesterday. He said the measures would be “inspired by the precautionary principle,” although a total ban would not be justified. Borg’s comments are a blow to Basel-based Syngenta which won sales exceeding $1 billion for Cruiser in 2011, or 7.5 percent of revenue. The crop chemicals-maker is due to report full-year results on Feb. 6.