De Nederlandse toxicoloog Henk Tennekes (67) vecht al jaren tegen pesticiden. Het kostte hem zijn gezondheid en zijn inkomen. ‘Spijt? Nee, ik wil aan de juiste kant van de geschiedenis staan.’

Op vrijdag 27 april stemden zestien Europese lidstaten voor een verbod op het gebruik van drie neonicotinoïden, afgekort: neonics. Dat zijn pesticiden waarvan inmiddels afdoende is bewezen dat ze massale sterfte van bijen en andere bestuivers tot gevolg hebben.

Er zijn dit voorjaar aanzienlijk minder merels, zo blijkt uit voorlopige tellingen door Sovon Vogelonderzoek. In vergelijking met het voorjaar van 2017 is het aantal merels in onze tuinen en parken met 15 procent afgenomen. Sinds het begin van de tellingen in 2007 is er niet eerder zo’n forse daling geweest. Naar alle waarschijnlijkheid zijn dit de gevolgen van het voor merels dodelijke usutuvirus.

Op 27 april 2018 stemden de EU-lidstaten in met het voorstel van de Europese Commissie om voor drie neonicotinoïden het buitengebruik te verbieden. Gewasbeschermingsmiddelen op basis van clothianidin, imidacloprid en thiamethoxam mogen voortaan alleen nog worden gebruikt in gesloten, permanente kassen. Voor het gebruik in kassen golden al strenge eisen. Risico's voor bijen en andere bestuivers vormden de aanleiding voor dit besluit. Het besluit treedt in werking twintig dagen na publicatie in het officieel orgaan van de Europese Unie.

Volgens het Hoogheemraadschap Delfland laten de metingen van de chemische waterkwaliteit in de glastuinbouwgebieden over het jaar 2017 een duidelijke verbetering zien. De kwaliteit van het water in de Westlandse glastuinbouwgebieden is vorig jaar flink verbeterd. Uit metingen in 2017 kwam naar voren dat er aanzienlijk lagere concentraties stikstof, fosfaat en bestrijdingsmiddelen in het water zitten, zei Delfland op 5 maart 2018.

De insectensterfte stopt niet nu drie soorten ‘bijengif’ worden verboden. Het landbouwsysteem dat gericht is op maximale productie moet compleet op de schop. Lees het bericht van Petra Noordhuis in het Nederlands Dagblad van 1 mei 2018 verder in:
https://www.nd.nl/nieuws/nederland/verbod-op-verbod-redt-insecten-niet…

De insectensterfte in Duitse natuurgebieden was veel in het nieuws vorig najaar. In opdracht van Minister Schouten van LNV is er nu een rapport verschenen over de uitkomsten van dat onderzoek, de vergelijkbaarheid met de Nederlandse situatie, de kennis over de trends bij Nederlandse insecten en de mogelijke oorzaken. Vlinder- en libellenmeetnetten vormen een belangrijke bron voor dit rapport.

In de rapportage worden vier onderzoeksvoorstellen geformuleerd die nodig zijn voor een integrale aanpak van de problemen:

Op bijna alle heidevelden in de Gelderse Vallei broedde vroeger de wulp. Je hoorde in het vroege voorjaar de welluidende roep zelfs boven de dorpen. Deze keer een herinnering aan deze heidevogel met de naar beneden gebogen snavel. Een jaar of veertig geleden was de wulp (Numenius arquata) nog een algemene broedvogel: op de heide van Klein Bijlaar, de Appelseheide bij Voorthuizen, de Deuverdenseheide bij Nijkerk, de Stroeërheide en de grote heidegebieden op de Veluwe. De wulp was in het voorjaar een lentebode, net als de kievit (Vanellus vanellus) en de grutto (Limosa limosa).

Bijna 1.500 vogelsoorten of één op acht vogels wereldwijd zijn met uitsterven bedreigd. Daarnaast neemt bij 40 procent van de 11.000 vogelsoorten de populatie af. Dat blijkt uit een nieuw rapport van BirdLife, een internationale koepel van natuurorganisaties. “De gezondheid van de vogelpopulaties is een goede maatstaf voor de staat van de ecosystemen”, zo klinkt het. BirdLife maakt jaarlijks de balans op van het wereldwijde vogelbestand.

Nederland zal vrijdag instemmen met het voorstel van de Europese Commissie om de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen met daarin werkzame stoffen uit de groep van neonicotinoïden in te perken. Dit maakt minister Schouten (LNV) vandaag bekend in een brief aan de Tweede Kamer. De belangrijkste reden is dat deze stoffen rechtstreeks schadelijk zijn voor wilde bijen, honingbijen en hommels, die onmisbaar zijn voor de bestuiving van gewassen. Deze middelen vormen daarmee een gevaar voor de biodiversiteit.

De Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft naar jaarlijkse gewoonte een rapport gemaakt waarin zowel bij gangbare voeding als bij biovoeding gespeurd wordt naar residu’s van gewasbeschermingsmiddelen. In totaal werden van 30.852 onverwerkte producten stalen genomen en werd er op 213 verschillende middelen getest. Op 44,5 procent van de gangbare producten werden residu’s aangetroffen. Bij de bioproducten gaat het om 6,5 procent.