Wageningse experts over de oorzaken van bijensterfte vanaf 2009

Akkerwijzer in 2009: Sinds 2000 sterven bijen massaal. Bijonderzoeker Tjeerd Blacquière van Universiteit Wageningen, maakt zich zorgen over deze situatie. Imkers kennen het fenomeen dat bijenvolken sterven. Gemiddeld sterft 10 procent in de winter. De afgelopen jaren lag dat percentage hoger en fluctueert dit. Blacquière wijt de sterfte aan de varraomijt. Romeé van der Zee, bijendeskundige uit Tersoal, denkt dat Nosema ceranea, een soort schimmel, de boosdoener is. Een andere oorzaak van de afname van de bijenvolken is de vergrijzing van de imkers. Vlak na de Tweede Wereldoorlog telde Nederland meer dan 30.000 imkers. Zestig jaar later is dat aantal gezakt naar 7.000.

Het is een feit dat de afgelopen jaren het sterftecijfer hoger ligt dan de gewenste 10 procent. Alleen er is veel discussie over de oorzaak daarvan. Er worden drie oorzaken genoemd: de varraomijt, de Nosema ceranea en de vergrijzing van de imkers. Tot nu toe kan niet een oorzaak aangewezen worden. Blijkbaar spelen alle drie factoren een rol. Voor de bestrijding van de varraomijt zijn volgens Blacquière adequate middelen in de handel. 'De professionele imkers gebruiken deze middelen goed waardoor zij de varraomijt onder controle hebben. Bij deze groep zie je geen massale sterfte zoals bij de hobby imkers.'

Zembla in 2011: Wereldwijd zijn publicaties verschenen waarin het verband tussen pesticiden en bijensterfte wordt aangetoond. ZEMBLA sprak daarover met de Franse wetenschapper prof. Jean-Marc Bonmatin, verbonden aan de Universiteit van Orleans. Bonmatin: ‘Lange, gecompliceerde studies hebben uitgewezen dat pesticiden zoals imidacloprid voor bijen een probleem geven en dus heeft in Frankrijk de Minister van Landbouw besloten dat middel te verbieden.’

In Nederland is het middel niet verboden. De belangrijkste adviseur van het Ministerie van Landbouw, bijenonderzoeker dr. T. Blacquiere van Plant Research International (PRI, onderdeel van de Wageningse Universiteit), maakt zich weinig zorgen over de pesticiden. In ZEMBLA zegt hij dat hij de invloed van pesticiden op bijen nooit heeft onderzocht. Volgens hem zijn er andere oorzaken van de bijensterfte: ‘Het komt door slechte imkers en door de varroamijt, een parasiet waar onze honingbij niet tegen is opgewassen.’

Simon Vink (WUR) in 2017:
De invloed van imidacloprid (en andere neonicotonoïden) op bijen is aan discussie onderhevig. Behalve het gebruik van insecticiden, zijn voor het sterven van bijen meerdere oorzaken aan te wijzen, zoals de aanwezigheid van parasitaire Varraomijt en de sterke afname van het areaal aan waardplanten, zoals werd aangetoond door onderzoeker Tjeerd Blacquière.

Bronnen:
Akkerwijzer in 2009:
https://www.akkerwijzer.nl/artikel/87449-bijen-hebben-een-economische-w…
Zembla in 2011:
https://zembla.bnnvara.nl/nieuws/moord-op-de-honingbij
Simon Vink (WUR) in 2017:
https://www.wur.nl/nl/Dossiers/dossier/Imidacloprid.htm