Jonge zwaluwen in Groningen en het Lauwersmeergebied sterven bij bosjes. Bovendien zijn tal van zwaluwnesten leeg gebleven dit voorjaar. Ecoloog Jan Doevendans maakt zich grote zorgen. Volgens hem verhongeren de zwaluwen door de massale insectensterfte. ,,75 procent van de insecten is verdwenen, wat de inzet is van de teloorgang van de zwaluw.’’ Hij hoopt dat hij ongelijk heeft, maar hij voorziet een ecologische ramp. ,,Er is iets ernstigs aan de hand als zelfs in een stil, donker, waterrijk en groot natuurgebied als het Lauwersmeer te weinig insecten zijn.’’
Doevendans heeft sinds de jaren zeventig honderden nestkasten gemonteerd voor zwaluwen. Die hangen niet alleen in het Lauwersmeergebied, maar ook in de stad Groningen en elders. Op alle plekken stuit hij op hetzelfde probleem. Kasten waar geen zwaluwen te bekennen zijn (,,De veertig nesten aan de Oosterhamrikkade waren vorig jaar allemaal bewoond. Nu slechts twee!’’) en áls er een nest bezet is dan telt het armoedige of dode jongen. ,,De jonkies hebben ondergewicht, ze voelen koud aan en het aantal kuikens per nest is lager. Daar kan maar één reden voor zijn: te weinig vreten.’’
Hij vertelt met genoegen over het feest van een nestje vol jonge zwaluwen. ,,Die hebben voortdurend honger, sperren hun snavel wijd open. Het is topsport voor die ouders, die vliegen af en aan om insecten voor hun jongen uit de lucht te halen. Per nest zijn er 3000 tot 4000 insecten per dag nodig.’’
Doevendans zegt dat de insectensterfte wordt veroorzaakt door de gifstoffen die de landbouw gebruikt. ,,Ik wil niet naar de boeren wijzen. Wij moeten massaal anders met ons voedsel omgaan.’’ Hij wil het tij keren en vraagt zich af hoe het in de rest van het land met de zwaluw is gesteld.
Voorlichter Albert de Jong van Sovon (vogelonderzoek Nederland) erkent dat de zwaluw het moeilijk heeft vanwege de insectensterfte. ,,Twee nestjes per zomer lukt bijna geen zwaluw meer’’, zegt hij Volgens hem is het aantal huiszwaluwen dat broedt niet minder dan andere jaren. ,,Ik heb geen alarmerende berichten uit de rest van het land ontvangen. Misschien hebben de zwaluwen in het Noorden te lijden gehad van de koude dagen vorige week.’’
Theunis Piersma is hoogleraar trekvogelecologie aan de RUG. Hij noemt de bevindingen van Doevendans schokkend. ,,We zijn het hele land aan het vergiftigen met al die bestrijdingsmiddelen. Die nieuwe landbouwgiffen zouden zogenaamd geen consequenties hebben voor de natuur, maar de zwaluwen vertellen het echte verhaal.’’
Hoewel de berichten van Doevendans nieuw voor hem zijn, verbazen ze hem niet. ,,Hier ben ik al jaren bang voor. Die dramatisch slechte voedselvoorraad voor zwaluwen is een aanwijzing dat er iets helemaal mis is met de insecten. Ook in goed beheerde gebieden zijn steeds minder insecten omdat al die bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater belanden, ook in het Lauwersmeergebied. Er is iets engs aan het gebeuren. Jan is iets dramatisch op het spoor wat past in mijn nachtmerrie over onze omgeving.’’
Bron: Dagblad van het Noorden, 01-07-18
https://www.dvhn.nl/groningen/Zwaluw-legt-het-loodje-Groningse-ecoloog-…
- Login om te reageren