Een Nieuw-Zeelandse man heeft de twijfelachtige ‘eer’ het eerste slachtoffer te zijn van het zogenaamde “post antibiotische tijdperk”. Hij overleed onlangs aan een nieuwe bacteriestam die volledig resistent is tegen alle bekende antibiotica. Volgens John Aziz van “The Week” zijn resistente bacteriën waarschijnlijk de grootste bedreiging voor de mensheid waarvoor momenteel geen oplossing in zicht is. Deze ‘superbacteriën’ kunnen zéér binnenkort verwoestende en rampzalige gevolgen hebben. Kwaadaardige bacteriën zijn de moderne geneeskunde te slim af. Misschien wel het meest verantwoordelijk voor de snelle stijging van resistentie tegen antibiotica is het wijdverbreide gebruik van antibiotica in de vee- en pluimveehouderij, welke goed is voor meer dan 80% van het totale gebruik van antibiotica. Het toedienen van antibiotica aan gezonde dieren met het doel om ze dichter opéén ter kunnen stapelen is een praktijk die al plaatsvindt sinds de jaren 1950 en is een van de oorzaken waarvoor absurde hoeveelheden antibiotica worden voorgeschreven. Het is tevens een van de belangrijkste factoren achter de superbacterie epidemie waarmee we vandaag de dag worden geconfronteerd.

Veel broedvogels komen niet meer naar de open graslanden van de Oostvaardersplassen, een randzone die ongeveer een derde van het totale natuurgebied beslaat. Dat blijkt uit een telling van Sovon Vogelonderzoek in opdracht van Staatsbosbeheer. Het onderzoek werd uitgevoerd in 2012 en was een geplande vijfjaarlijkse inventarisatie die voor de vierde keer werd gehouden. Waar in 1997 nog bijna 100 soorten broedvogels werden geteld, zijn er nu nog geen zestig over.

In 2012 zijn wereldwijd 8,2 miljoen mensen overleden aan de gevolgen van kanker. Dat heeft de Wereldgezondheidsorganisatie WHO donderdag bekendgemaakt. Het aantal is 8 procent hoger dan in 2008, de laatste keer dat het aantal was opgeteld. Vooral het aantal fataal afgelopen gevallen van borstkanker nam toe: vorig jaar bezweken wereldwijd 522.000 vrouwen aan deze ziekte en dat was 14 procent meer dan in 2008.

Met 13 duizend varkens op zijn boerderij kent de Deense varkenshouder Ib Pedersen alle ins en outs. Hij raakte gealarmeerd toen de gezondheid van zijn varkens snel achteruit ging. Naast merkbaar lagere geboortecijfers zag Pedersen ook varkens met vreemde afwijkingen. “Bij het gebruik van genetisch gemodificeerd voer zag ik een toename van zwellingen, maagzweren, veelvuldig voorkomen van diarree en varkens met misvormingen”, zei Pedersen tegen Andrew Wasley, een correspondent van “The Ecologist”. “Ik ben toen overgestapt naar het voeren van de varkens met niet gemodificeerd voer met als gevolg dat de problemen verdwenen, bij sommigen zelfs binnen een paar dagen”, aldus Pedersen. Het geval Pedersen is nauwelijks als losstaand te beschouwen, nu boeren over de hele wereld bevestigen dat ziektes en ook sterfte met het gebruik van genetisch gemanipuleerd diervoeder in verband zou kunnen staan. Vooral Monsanto’s Roundup Ready sojabonen zijn nogal problematisch omdat deze besproeid worden met het giftige herbicide glyfosaat, waarvan uit dierproeven bekend is dat het de oorzaak van geboorteafwijkingen kan zijn.

Al tientallen jaren gaat het aantal boerenlandvogels alarmerend hard achteruit. De afgelopen 30 jaar zijn de aantallen meer dan gehalveerd. Deze cijfers tonen aan dat er een flinke verandering nodig is in de agrarische bedrijfsvoering. In het kader van de vergroening van het nieuwe EU-landbouwbeleid zouden er zogenoemde Ecologische Focusgebieden moeten komen. Hierdoor zou op bedrijfsniveau 5% van het areaal akkerbouwgrond uit productie genomen moeten worden en een ecologische focus moeten krijgen. Daar is de LTO het niet mee eens. Namens LTO Nederland heeft Jaap Haanstra een beroep gedaan op staatssecretaris Sharon Dijksma (EZ) en de Tweede Kamer om de uitvoering van zogenoemde ‘Ecologische focusgebieden’ zo aan te pakken, dat geen grond braak komt te liggen. Afgelopen vrijdag stuurde staatssecretaris Dijksma haar langverwachte brief naar de Tweede Kamer over de manier waarop Nederland het nieuwe landbouwbeleid (GLB) gaat invullen.

Verpleeghuis De Riethorst in Geertruidenberg kampt met een uitbraak van multiresistente Klebsiella pneumoniae. Vijf besmette patiënten liggen momenteel in quarantaine. Artsen maken zich ernstige zorgen over het opduiken van de bacterie. Volgens arts-microbioloog Jan Kluytmans wordt het probleem onderschat. 'Dit is een situatie die we nog niet eerder zijn tegengekomen, en waar we natuurlijk zorgen over hebben', zegt Jan Kluytmans, bijzonder hoogleraar microbiologie en infectiepreventie aan het VUmc, in Brandpunt. In Amerika kampen sommige ziekenhuizen met vergaande verspreiding van de bacterie, weet Kluytmans. Dat zou jaarlijks leiden tot tienduizenden doden.

Brett Vollus (52), een voormalige steward met heel wat langeafstandsvluchten op de teller bij Qantas, kreeg onlangs de diagnose Parkinson, een hersenziekte waarbij zenuwcellen langzaam afsterven. Geleidelijk aan worden bewegingen en alledaagse bezigheden steeds moeilijker. De tremor, het beven van lichaamsdelen, is daarbij kenmerkend. Hij bereidt een rechtszaak voor tegen de Commonwealth regering, die het spuiten van een insecticide spray oplegt om de verspreiding van ziektes te voorkomen. "We spoten met dit insecticide vrijelijk in het rond telkens als we landden op Australische bodem na een langeafstandsvlucht", aldus Vollus. "Waarom werden we door overheidsinstanties nooit gewezen op de risico's?". De man werkte gedurende 27 jaar als steward bij de Australische airline tot hij in mei van dit jaar werd doorverwezen naar een neuroloog toen de eerste symptomen van Parkinson hun intrede deden.

Bij het doornemen van literatuur over bestrijdingsmiddelen kwam de Nederlandse toxicoloog Henk Tennekes in 2009 een publicatie tegen van de Spaanse ecotoxicoloog Francisco Sánchez-Bayo, die beschreef hoe de giftigheid van neonicotinoide insecticiden voor geleedpotigen (arthropoden) afhankelijk was van de blootstellingstijd. Toen Tennekes deze gegevens nader analyseerde, werd hem duidelijk dat het verband tussen het blootstellingsniveau en de tijd die verstrijkt totdat de giftige werking tot uiting komt precies hetzelfde was als voor genotoxische (DNA-beschadigende) kankerverwekkende stoffen, de meest gevaarlijke stoffen die we kennen. Hij zag dat de tijd de werking van de neonicotinoiden versterkt: hoe langer de latente periode tot het optreden van sterfte van geleedpotigen, hoe minder je van het bestrijdingsmiddel nodig hebt. Tennekes publiceerde zijn ontdekking in juli 2010 in het vaktijdschrift Toxicology, in november 2010 gevolgd door zijn boek ‘Disaster in the Making’, waarin hij beschrijft hoe de toepassing van neonicotinoiden een voor onze ogen plaatsvindende milieuramp tot gevolg heeft. Het kostte hem zijn naam, zijn klanten en een berg geld. Luister naar de reportage op radio 1: http://www.radio1.nl/item/132555-Bijensterfte%20een%20samenzwering.html

De Europese Unie telt meer dan 186.000 biologische bedrijven die samen 9,6 miljoen ha grond of 5,4 % van de landbouwnuttige oppervlakte van de Europese Unie uitbaten. De jongste tien jaar is de oppervlakte biologische landbouw in de EU met 500.000 ha gegroeid. De meeste biologische bedrijven (83 %) en de meeste biologisch uitgebate landbouwoppervlakte (78 %) bevindt zich in de ‘oude’ EU-lidstaten die vóór 2004 lid waren van de Europese Unie. Oostenrijk is het land waar het aandeel van de oppervlakte biologische landbouw in de totale landbouwnuttige oppervlakte het grootst is, nl. 19 %. Het wordt gevolgd door Zweden met 15,7 % en Estland met 14,1 %. Langs de andere kant van de curve vinden we Groot-Brittannië en België, met 4 % van de totale oppervlakte die biologisch uitgebaat wordt, Frankrijk, Luxemburg en Nederland met 3 % en Ierland met slechts 1,1 %. Al deze cijfers blijken uit een rapport over de biologische landbouw dat dinsdag 12 november door de Europese Commissie werd gepubliceerd.

Bijna vijftig opleidingen aan hogescholen en universiteiten zijn sinds 2010 op de vingers getikt door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). De afstudeerscripties waren matig of zelfs onvoldoende, er werden ‘genadezesjes’ gegeven, en studenten wisten soms niet hoe ze onderzoek moesten doen. Dat meldt Trouw vandaag. Het gaat volgens de krant om 38 opleidingen van hogescholen en universiteiten die door de overheid worden gesubsidieerd, en om tien opleidingen van particuliere scholen, zoals LOI en Business School Nooteboom. Elf opleidingen zijn na beoordelingen inmiddels alsnog voldoende bevonden. De NVAO is het orgaan dat namens de overheid de kwaliteit van het hoger onderwijs beoordeelt. In een reactie onderstreept Henk Tennekes aan de hand van een artikel van de Zwitserse natuurkundige Norbert Straumann de grote betekenis van uitstekende docenten en refereert daarbij naar Arnold Sommerfeld, die drie latere Nobelprijswinnaars heeft opgeleid.