Beleid en debat

Wageningen UR gaat op zoek naar nieuwe technieken voor het verwijderen van gewasbeschermingsmiddelen uit glastuinbouwspuiwater

Deze technieken kunnen namelijk opgenomen worden in het onderzoek dat Wageningen UR Glastuinbouw doet. Ook in 2014 staan een aantal vervolgonderzoeken op de planning wat betreft de toepassing van zuiveringstechnieken om gewasbeschermingsmiddelen uit glastuinbouw spuiwater te verwijderen. Ook wordt er weer gekeken naar nieuwe technieken. De overheid heeft het voornemen om zuiveringstechnieken vanaf 2016 verplicht te stellen. Wageningen UR Glastuinbouw onderzoekt binnen het project Glastuinbouw Waterproof potentieel geschikte technieken op effectiviteit van verwijdering van gewasbeschermingsmiddelen, toepasbaarheid in een glastuinbouw situatie en kosten. De technieken die in 2012 in een eerste indicatieve proef effectief bleken te zijn, zijn in 2013 aan een nader onderzoek onderworpen. Daarnaast zijn een aantal nieuwe technieken uit de afvalwaterzuivering en de drinkwaterproductie onderzocht. Dit zijn een aantal combinaties van ozon, waterstofperoxide en UV, met verschillende behandelwijzen. Het blijkt dat hier een aantal perspectiefvolle technieken tussen zitten.

Macro-Invertebrate Decline in Surface Water Polluted with Imidacloprid: A Rebuttal and Some New Analyses

Imidacloprid, the largest selling insecticide in the world, has received particular attention from scientists, policymakers and industries due to its potential toxicity to bees and aquatic organisms. The decline of aquatic macro-invertebrates due to imidacloprid concentrations in the Dutch surface waters was hypothesised in a recent paper by Van Dijk, Van Staalduinen and Van der Sluijs (PLOS ONE, May 2013). Although we do not disagree with imidacloprid's inherent toxicity to aquatic organisms, we have fundamental concerns regarding the way the data were analysed and interpreted. Here, we demonstrate that the underlying toxicity of imidacloprid in the field situation cannot be understood except in the context of other co-occurring pesticides. Although we agree with Van Dijk and co-workers that effects of imidacloprid can emerge between 13 and 67 ng/L we use a different line of evidence. We present an alternative approach to link imidacloprid concentrations and biological data. We analysed the national set of chemical monitoring data of the year 2009 to estimate the relative contribution of imidacloprid compared to other pesticides in relation to environmental quality target and chronic ecotoxicity threshold exceedances. Moreover, we assessed the relative impact of imidacloprid on the pesticide-induced potential affected fractions of the aquatic communities. We conclude that by choosing to test a starting hypothesis using insufficient data on chemistry and biology that are difficult to link, and by ignoring potential collinear effects of other pesticides present in Dutch surface waters Van Dijk and co-workers do not provide direct evidence that reduced taxon richness and abundance of macroinvertebrates can be attributed to the presence of imidacloprid only. Using a different line of evidence we expect ecological effects of imidacloprid at some of the exposure profiles measured in 2009 in the surface waters of the Netherlands.

Unbridled pollution and siltation have taken a heavy toll on aquatic life in Wullar, largest freshwater lake in Asia, in north Kashmir

Fed by numerous streams and springs, Wullar Lake facilitated combination of capture and culture fisheries and till a few decades ago was main source of fish production in Kashmir. The lake possessed nine commercially important fish species including native Schizothorax. However, in absence of any conservation measures, population of fish species has been gradually declining. "This lake has turned into a cesspool," said Ghulam Muhammad Bhat, an aged fisherman living on the banks of Wullar at Zurmanz village. Bhat says he used to catch 50-60 kilograms of fish on an average per day till a few decades ago. "Nowadays, I just catch 10-15 kilograms in two-three days," Bhat said.

A landmark study has revealed the UK is suffering one of the worst rates of honeybee colony deaths in Europe

In the cold winter of 2012-13, 29% of honeybee colonies in the UK died, with only Belgium suffering a higher rate of losses (34%) of the 17 countries surveyed. By contrast, only 5% of colonies in Italy were lost. Summer losses of colonies were also high in the UK, at 9.7%, with only France (14%) exceeding this. The Epilobee study surveyed 31,800 colonies and is the first pan-European assessment of the rate of colony deaths. It provides a valuable baseline for future research but does not indicate the relative effects of factors such as disease, habitat loss and pesticide use in honeybee decline. Neither does it examine why some countries are worse affected.

Een Franse bio-wijnboer die weigerde zijn druiven met pesticiden te besproeien is veroordeeld tot een boete van 500 euro

Volgens de rechter overtrad hij de officiële richtlijnen. Emmanuel Giboulot kwam eerder al in het nieuws omdat hij door zijn weigering een boete van 30.000 euro riskeerde en zelfs een gevangenisstraf. De boer weigert zijn chardonnay en pinot noir druiven te beschermen tegen flavescence dorée, een ziekte die lelijk huis houdt in de wijnregio Côte-d'Or. Het verplichte pesticide brengt ongewenste schade toe aan bestuivers zoals bijen, zegt hij. Maar de rechter in Dijon had geen oren naar die uitleg en legt een boete op van 1.000 euro, waarvan de helft voorwaardelijk. Hij volgt daarmee de aanklager, die tot dezelfde stap opriep tijdens een pleidooi eind februari. De boer heeft meteen laten weten dat hij in beroep gaat. "Ik voel me niet schuldig", zei hij in een reactie in de Franse krant 'Le Monde'. "Het is onaanvaardbaar dat we ons tegenwoordig moeten verstoppen en bang moeten zijn om een standpunt in te nemen." De zaak doet heel wat stof opwaaien in wijnland Frankrijk. Een online petitie tegen het proces verzamelde meer dan een half miljoen handtekeningen.

Im Großherzogtum Luxemburg starben in der Zeitspanne zwischen Herbst 2010 und Frühling 2013 rund 40 Prozent des Bienenbestandes

Der Verein "natur & ëmwelt" und Greenpeace Luxemburg präsentierten am Dienstmorgen in Kockelscheuer ihre Öffentlichkeitskampagne zum Schutz der Bienen im Großherzogtum. Mit verschiedenen Aktionen wollen die beiden Vereinigungen in den kommenden Wochen auf die Lage der Bienen aufmerksam machen. Seit den späten 1990er-Jahren berichten weltweit Imker von einem plötzlichen und unerklärlichen Rückgang der Bienenvölker und einer ungewöhnlich hohen Sterberate von Honigbienen-Völkern, so Lea Bonblet von "natur&ëmwelt". Laut den beiden Vereinigungen starben im Großherzogtum in der Zeitspanne zwischen Herbst 2010 und Frühling 2013 rund 40 Prozent des Bienenbestandes. Die Zahl der Bienenvölker sank in dieser Zeit von 5.580 auf 3.258 Einheiten. Schuld an dem Bienensterben seien u.a. die Pestizide, so die Vertreter der beiden Vereinigungen. Im Mai 2013 wurden die drei schlimmsten Neonicotinoide in allen 27 EU-Mitgliedstaaten zum Teil verboten. Zwei Jahre lang dürfen die Stoffe Thiamethoxam und Clothianidin nicht mehr zur Schädlingsbekämpfung verwendet werden. Doch auch die konventionelle Landwirtschaft sowie der schrumpfende Lebensraum und der Mangel an geeigneten Lebensräumen tragen zum Bienensterben bei.

De bijensterfte lag in de winter van 2012-2013 in geen enkel Europees land zo hoog als in België

Dat blijkt uit een studie die vandaag werd gepubliceerd. Europees commissaris voor Gezondheid Tonio Borg kon vandaag nochtans een gematigd positief verhaal vertellen. In de zeventien onderzochte lidstaten lag de sterfte gemiddeld minder hoog dan verwacht. Vorig jaar nam de Europese commissie nog het besluit om vier pesticiden te verbannen die de bijenpopulaties schaden. De studie van vorige winter toont een duidelijk verschil tussen het noorden en het zuiden van Europa. In Griekenland, Italië, Spanje, Hongarije en Slowakije stierf minder dan 10 procent van de bijen, een percentage dat als acceptabel wordt beschouwd. Denemarken, Zweden, Finland, Estland en Groot-Brittannië overschreden de kaap van 20 procent, wat als onrustwekkend wordt gezien. De hoogste mortaliteit werd waargenomen in België: met 33,6 procent meer dan een derde van de populatie. Voor het onderzoek werden 32.000 gekweekte kolonies bestudeerd. Naar de wilde bijen werd niet gekeken, hoewel hun situatie nog zorgwekkender is, aldus Tonio Borg.

Pflanzenschutzmittel in der Landwirtschaft rauben Vögeln und Säugetieren die Nahrungsgrundlage und tragen so zum Artenschwund bei

Zu diesem Ergebnis kommt eine neue Studie des NABU im Auftrag des Umweltbundesamtes (UBA). Viele Vogelarten, darunter Rebhuhn, Feldlerche und Goldammer, finden durch den Chemikalieneinsatz weniger Nahrung, weil mit den Schädlingen auch Futtertiere wie Schmetterlingsraupen und andere Insekten getötet werden. Herbizide beseitigen außerdem Wildkräuter auf den Äckern, auf denen Insekten leben und die Kleinsäugern und Jungvögeln Schutz bieten. „Es ist dringend nötig, in der Agrarlandschaft mindestens zehn Prozent Vorrangflächen ohne Spritzmittel einzurichten, wenn die Biodiversitätsziele der EU für 2020 noch erreicht werden sollen“, sagte NABU-Präsident Olaf Tschimpke.

Biolandbouw zorgt voor meer biodiversiteit

Dat hebben onderzoekers van de universiteit van Oxford berekend. Zij voerden een meta-analyse uit op basis van bijna honderd studies uit de voorbije dertig jaar en vergeleken de biodiversiteit tussen biologische en traditionele landbouwmethoden. Biodiversiteit wordt door de onderzoekers gedefinieerd als ‘het aantal of de hoeveelheid van soorten (organismen) die voorkomen’. Het verschil tussen bio- en traditionele landbouw ligt in het al dan niet gebruiken van pesticiden, herbiciden en kunstmatige bemesting. De algemene conclusie is dat de aanwezige biodiversiteit gemiddeld één derde groter is waar biologische landbouwmethoden worden gebruikt. Planten hebben het meeste voordeel bij biolandbouw, hoewel ook grote positieve effecten gevonden worden op andere organismesoorten als vogels en microben. Biolandbouw heeft de grootste positieve effecten op het aantal aanwezige bestuivers, zoals bijvoorbeeld de honingbij. Met betrekking tot het gewastype, is de hogere biodiversiteit vooral opvallend bij de verbouwing van graangewassen. Minder grote effecten worden gevonden bij de verbouwing van groenten en bij boomgaarden.

Ook de hommels hebben geen schijn van kans in de industriële landbouw

Het gaat niet goed met de hommels. Vooral intensieve landbouw is net als bij de bijen de grote boosdoener. Een kwart van alle hommelsoorten wordt met uitsterven bedreigd, zo blijkt uit een rapport dat vandaag bekend is gemaakt door IUCN, de wereldwijde koepel van natuurorganisaties. Hommels en bijen zorgen voor bestuiving van groente en fruit. Ze vormen daardoor een belangrijke schakel in de voedselvoorziening. Maar de insecten lijden ernstig onder het gebruik van bestrijdingsmiddelen en gronduitbreiding in de intensieve landbouw. Nederland gebruikt volgens de natuurbeschermers de grootste hoeveelheid bestrijdingsmiddelen per hectare van alle Europese landen.