Beleid en debat

Barn owls in the UK suffer worst year on record in 2013

Barn owls (Tyto alba) suffered their worst year on record in 2013. Results from barn owl monitoring schemes around the UK revealed the number of sites where nesting took place last year was significantly down in every area compared to previous years, and some surveys found no nests with eggs in at all. Overall the number of occupied nests was down 71% on the average across all previous years, according to the Barn Owl Trust, which collated the information from 21 independent groups stretching from Jersey in the Channel Islands to south-west Scotland. A survey in Berkshire which normally finds 14 nests in use and a surveyor in Yorkshire who normally finds 25-30 occupied nests both found none at all, while surveys in Buckinghamshire and Sussex were both down more than 90% on normal levels. Conservationists described the situation as the "worst year ever recorded" for the flagship farmland species. Almost four times as many dead barn owls were reported to the British Trust for Ornithologyin March 2013 than normal and by mid-April it was possible that there were fewer barn owls alive in the UK than at any time since records began, the report said.

The use of systemic insecticides is incompatible with the principles of Integrated Pest Management (IPM)

Integrated pest management programs (IPM) promote the use of multiple cultural, biological, and chemical tactics to reduce the abundance of pest insects, while conserving pollinators and beneficial insects. Much research has focused on the impact of systemic neonicotinyl insecticides on the colony health and foraging behavior of bees, but few papers considered these impacts on pollen and nectar-feeding beneficial insects, such as parasitoids, lacewings, lady beetles, and butterflies. Contact insecticides only contaminate pollen and nectar of flowers that are open at the time of spraying. In contrast, soil-applied neonicotinyl insecticides are translocated to pollen and nectar of flowers for a longer duration, often months. Neonicotinyl seed-treated crops (imidacloprid, 0.11 mg/canola seed and 0.625 mg/corn seed) translocate less than 10 ppb to nectar and pollen. However, higher rates of soil-applied imidacloprid are used in urban landscapes and nurseries (270-300 mg/3gallon pot, 67g imidacloprid applied to soil surface for 24 diam. tree), which should result in residues higher than the 10 ppb in nectar and pollen compared to seed-treated crops. This study shows that the translocation of imidacloprid from soil (300 mg) to flowers of Asclepias curassavica resulted in imidacloprid residue in nectar of 6,000 ppb for 1X and 10,000 ppb for 2X treatments. A second imidacloprid soil application 7 months after the first resulted in residues of 21,000 ppb in 1X and 45,000 ppb in 2X treatments. Consequently, landscape use of imidacloprid applied to flowering plants can result in 697 to 1,162 times more imidacloprid in milkweed nectar compared to a seed treatment, where most research has focused. These higher residue levels caused significant mortality in both 1Xand 2X treatments at day 12 in three lady beetle species, Coleomegilla maculata, Harmonia axyridis, and Hippodamia convergens, but not a fourth species, Coccinella septempunctata. Survival and fecundity of two nymphalid butterfly species, monarch, Danaus plexippus and painted lady, Vanessa cardui, were not reduced when free-ranging butterflies foraged on 1X and 2X treated milkweed plants or when butterflies were force-fed lower amounts of imidacloprid (0 ppb, 15 ppb, or 30 ppb imidacloprid). However, larval survival was significantly reduced on plants treated with soil-applied imidacloprid at1X and 2X treatments. Consequently, the use of systemic, neonicotinyl insecticides, such as imidacloprid, increased the insecticide’s duration in pollen and nectar, and increased the insecticide’s exposure to beneficial insects, thereby increasing the risk of mortality.

Het gebruik van insecticiden in Vlaanderen wordt duur betaald met een catastrofale achteruitgang van insecten en insectivore soorten

Van de 1996 soorten op de gevalideerde Rode Lijsten, zijn 139 soorten de laatste 100 jaar uit Vlaanderen verdwenen. Van de overige geëvalueerde 1857 soorten zijn ongeveer één vierde Rode Lijstsoorten. Ze zijn sterk achteruit gegaan en/of hebben een kritisch niveau bereikt waardoor de soort op het punt staat te verdwijnen uit Vlaanderen. Uit de recente Rode Lijst van de dagvlinders in Vlaanderen blijkt dat 66 % van alle soorten dagvlinders die sinds het begin van de vorige eeuw in Vlaanderen voorkwamen in gevaar of uitgestorven zijn. In 2012 werden twee nieuwe Rode Lijsten opgesteld nl. de Rode Lijst amfibieën en reptielen en de Rode Lijst zoetwatervissen. In totaal is de helft van alle soorten amfibieën en reptielen in gevaar en/of uitgestorven. In de nieuwe Rode Lijst zoetwatervissen wordt 62 % van de zoetwatervissen in Vlaanderen als bedreigd of uitgestorven beschouwd.

RIVM stelt voor om de waterkwaliteitsnorm voor het bestrijdingsmiddel imidacloprid te verlagen

Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) stelt voor om de waterkwaliteitsnorm voor het bestrijdingsmiddel imidacloprid te verlagen. Uit nieuwe onderzoeken blijkt dat de schadelijke effecten van imidacloprid op waterorganismen zich al bij lagere concentraties voordoen dan verwacht. Vooral eendagsvliegen zijn volgens RIVM zeer gevoelig zijn voor het middel dat tot de groep van de neonicotinoïden behoort. Deze insecten leggen eitjes in oppervlaktewater. Imidacloprid wordt veel aangetroffen in oppervlaktewater. Sinds de huidige normen voor oppervlaktewater in 2008 zijn vastgesteld, zijn er veel nieuwe studies gepubliceerd naar de effecten van imidacloprid op organismen in water. Het RIVM heeft daarom de beschikbare gegevens geëvalueerd en concludeert dat de norm voor lange-termijn blootstelling moet worden verlaagd van 67 naar 8,3 nanogram per liter oppervlaktewater. Voor kortdurende piekblootstelling blijft 0,2 microgram de norm. In januari 2014 heeft het Ctgb extra beperkingen opgelegd aan het gebruik van imidacloprid. Het afvalwater uit kassen moet worden gezuiverd en bij de bespuiting van gewassen in het veld moet worden voorkomen dat het insecticide overwaait naar het nabij gelegen water. Door deze maatregelen komt er minder imidacloprid in het oppervlaktewater terecht. Dit vergroot de kans dat de nieuwe normen haalbaar zijn, aldus RIVM. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat het RIVM rapport algemeen gebruikelijke normen van wetenschapsrapportage buiten werking zet door het werk van Sánchez-Bayo en Tennekes (bijlage) niet te citeren. Sánchez-Bayo en Tennekes hebben 5 jaar geleden al aangetoond dat de chronische toxiciteit van imidacloprid voor waterorganismen ernstig is onderschat, aldus Tennekes.

De Nederlandse regering legt aangenomen Tweede Kamer moties over neonics en triazolen naast zich neer

De Tweede Kamer heeft het kabinet in een motie gevraagd een moratorium in te stellen op het gebruik van neonicotinoïden totdat vaststaat dat zij geen schadelijk effect hebben op bijen en de volksgezondheid. Daarnaast werd gevraagd een nationaal traject in gang te zetten voor een volledig nationaal moratorium op alle neonicotinoïden en op fipronil. De aangenomen moties raken 18 gewasbeschermingsmiddelen. Vanuit juridisch oogpunt zijn de moties naar het oordeel van het kabinet niet uitvoerbaar. Dat meldt staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken mede namens minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu aan de Tweede Kamer. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat staatssecretaris Dijksma onder toepassing van Art 1 lid 4 van de Europese verordening gewasbescherming (VO-gwb) uit voorzorg alle neonics, fipronil en triazolen kan verbieden. De uitvoerige en verwarrende reactie van de staatssecretaris is haar waarschijnlijk ingefluisterd door een behendige regeringsambtenaar, aldus Tennekes.

De achteruitgang van vissen in de Waddenzee belooft niets goeds voor veel vogelsoorten

Vandaag is de nieuwe, interactieve website Waddenzeevismonitor.nl gelanceerd. Op de website is voor elke vissoort te zien hoe deze zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld in de Waddenzee. Het NIOZ, het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, meet al vijftig jaar lang het aantal soorten en de hoeveelheden vis in de Waddenzee. Het is nu voor het eerst dat deze onderzoeksgegevens voor een breed publiek toegankelijk worden gemaakt. Het blijkt dat de vangsten de laatste vijftig jaar fors zijn afgenomen. Het aantal vissen is gedaald en sommige vissoorten zijn nagenoeg verdwenen. Op de website kan iedereen eenvoudig vangstaantallen per vissoort opvragen. Ook is het mogelijk de visstand van meerdere vissoorten naast elkaar op te vragen in een grafiek. Van de bijna 80 vissoorten die de afgelopen vijftig jaar in fuik zijn gevangen, is achtergrondinformatie en duidelijk beeldmateriaal opgenomen.

Amphibians and reptiles face a profound, human-driven extinction crisis

The Center for Biological Diversity filed a formal notice of intent to sue the U.S. Fish and Wildlife Service today for failing to determine whether five increasingly rare northeastern amphibians and reptiles warrant consideration for Endangered Species Act protection. The Center first petitioned for these species — the wood turtle, spotted turtle, green salamander, Peaks of Otter salamander and white-spotted salamander — in July 2012 because habitat loss and other factors are threatening their survival. “These turtles and salamanders are irreplaceable parts of the wild where they live, whether it’s a remote mountain stream or a suburban wetland,” said Collette Adkins Giese, a Center biologist and lawyer focused on protecting amphibians and reptiles. “Losing them will impoverish those places and our own connection with the natural world.”

De zogenaamde ‘vergroeningsmaatregelen’ in het nieuwe landbouwbeleid, waarvan natuur, landschap en milieu zouden moeten profiteren, worden door de LTO vrijwel tot op het bot uitgekleed

Waardevolle akkernatuur en landschapselementen gaan versneld ten onder, in plaats van dat ze gered worden door het nieuwe landbouwbeleid en collectieven. Dat zeiden Vereniging Nederlands Cultuurlandschap, Werkgroep Grauwe Kiekendief en het Louis Bolk Instituut tijdens de landelijke Dag voor Agrarische Natuurverenigingen in Nijkerk.Veertig procent van het geld dat omgaat in de Europese Unie gaat naar landbouwsubsidies, het grootste deel bestaat uit directe inkomenssteun aan boeren. Veel Europarlementariërs en burgers in de Unie vinden dat te veel geld en willen dat Europese boeren er een groenere landbouw voor terug geven. Zo kwam het er eindelijk van dat bij de hernieuwing van het gemeenschappelijk landbouwbeleid aan de subsidie groene eisen zouden worden verbonden. Nederlandse boeren zouden nu echt werk gaan maken van verbetering van landschap, biodiversiteit, milieu en dierenwelzijn op hun bedrijven in ruil voor jaarlijks 230 miljoen euro Europese subsidie. In Nederland dreigt de uitwerking van deze vergroening volledig ontkracht te worden en zelfs averechts effect te krijgen.

Researchers at National Taiwan University observed that low-level exposure — about 10ppb — to imidacloprid can cause harm to bee larvae

Exposure even to low levels of imidacloprid, a widely used pesticide, can harm the central nervous system of bees and may be a reason behind the global bee colony collapse, a National Taiwan University research team said yesterday in Taipei. Reports from around the world in recent years have shown that the population of wild bees has rapidly declined in many parts of the world. As bees contribute to the pollination of many crop species, ensuring production of seeds in many flowering plants and playing an important role in the ecosystem, many scientists are concerned about the rapid decline in bee colonies.

First the Bees, Now the Birds: The Pesticides Silencing America's Songbird Population

The very same pesticides accused of causing massive declines in honeybee populations are just as culpable in the loss of songbirds, finds a new report published by the American Bird Conservancy. The pesticides in question, neonicotinoids, are based on nicotine, a natural insecticide, which causes paralysis and, eventually, death in both insects and non-target animals, such as honeybees and songbirds. Introduced in the early 1990s, neonicotinoids are now the most widely used insecticides in the world. And that popularity carries a heavy burden, the report found. After analyzing more than 200 studies conducted by both independent and industry-funded scientists, the authors called for the Environmental Protection Agency (EPA) to ban these pesticides' use until a more thorough investigation into their safety is conducted. "A single corn kernel coated with a neonicotinoid can kill a songbird," said Cynthia Palmer, coauthor of the report and pesticides-program manager for the conservancy, in a statement accompanying the report. "Even a tiny grain of wheat or canola treated with the oldest neonicotinoid—called imidacloprid—can fatally poison a bird. And as little as 1/10th of a neonicotinoid-coated corn seed per day during egg-laying season is all that is needed to affect reproduction."