Ja, het land ís dood. De bodems zijn dood, de biodiversiteit verpulverd. En dat in nauwelijks 50 jaar. En het land werd kaler en kaler. Schaalvergroting op schaalvergroting om verarming van de boerenstand te voorkomen. Echter, de helft van de boeren verdween elke 20 jaar. En het land werd kaler. Het boerenfront, dat zo ferm gevochten had voor haar halve overlevenden kwam elke keer bedrogen uit. Ik heb het opgegeven te hopen dat ‘het systeem’ te veranderen is. Wat koop ik nog voor congressen, symposia, prijsvragen, nóg een netwerk bijeenkomst, recepties en studiereizen. Ik ben maar gewoon begonnen. Op mijn bedrijf, de Hof van Twello, oogsten wij volop brandnetels en rozenbloemen, rozenblaadjes en vlierbessen, teunisbloemen, vogelmuur, hazelnoten, paddenstoelen en kliswortel, hondsdraf en berenklauw. Wat eerst een kaal weiland was is nu een prachtig kleinschalig (18 ha) landschap geworden, doorsneden met lanen en singels, hagen en bosschages. En in de beste traditie van de moderne verbrede landbouw maken we daar producten mee. Immers, een boer die alleen de grondstoffen mag produceren verliest. Niet voor niets zijn de eerst verguisde kleine boertjes die weer zelf gingen verwerken, nu vaak de lachende derde. Zij maken kaas, of jam, advokaat of wijn en weten hun publiek te bereiken met recreatieve en educatieve activiteiten. Zij blijken crisisbestendig. Grote traditionele boeren en tuinders, de dode boeren van Braks en Bleker, gaan net zo hard ten gronde als de kleine, tenzij ze de weg naar een onderscheidende markt wisten te vinden. En die markt groeit.
Bron: http://www.hofvantwello.nl/het-lege-land-van-braks-en-bleker/
Ir. Gert jan Jansen (59) is eigenaar van Hof van Twello, een bedrijf dat zich toelegt op kleinschalige lokale productie van gezonde producten. Op basis van geteelde en verzamelde gewassen. Het bedrijf kent een educatieve en recreatieve poot (Blote Voetenpad) en geeft adviezen in binnen- en buitenland op het gebied van duurzame productie, landschapsontwikkeling en lokale economie.
Dit artikel is in verkorte versie verschenen in Trouw van 28 september 2011.
- Log in to post comments