Beleid en debat

De Raad van State heeft het algemene bollen- en sierteeltverbod in grondwaterbeschermingsgebieden van de gemeente Ommen afgeschoten. Landbouwlobby LTO maakte namens vijf Ommer bollentelers met succes bezwaar tegen het bollen- en sierteeltverbod dat de gemeente in haar bestemmingsplan voor het buitengebied heeft opgenomen. In een definitieve uitspraak stelt de Raad van State dat Ommen het algemene verbod niet goed heeft onderbouwd.

Jarenlang hebben toxicologen gegevens verzameld over de onderdrukking van het immuunsysteem van gewervelde dieren door blootstelling aan lage concentraties van bestrijdingsmiddelen. De milieuverontreiniging met neonicotinoïden veroorzaakt niet alleen een schaarste aan insecten maar kan ook een immuunsuppressieve werking hebben op bijen en insectivore soorten die op insecten zijn aangewezen. We zien dan ook in de laatste twee decennia een explosieve toename van infectieziektes bij honingbijen, hommels, vissen, vogels, vleermuizen, amfibieën en reptielen (zie bijgevoegde artikelen).

De totale hoeveelheid imidacloprid nam af in de polders met veel glastuinbouw, volgens Hoogheemraadschap Delfland. Maar deze afname wordt tenietgedaan door een gelijktijdige toename van vergelijkbare bestrijdingsmiddelen zoals thiamethoxam. Dat blijkt uit de waterkwaliteitsrapportage 2015 van Delfland. Het schap noemt de voortgang nog niet voldoende.

Voormalig landbouwminister Gerda Verburg heeft bewust de ernst van de uitbraak van de Q-koorts epidemie, inmiddels acht jaar geleden, gebagatelliseerd. Dat zegt burgemeester Jan Boelhouwer van Gilze en Rijen die de ziekte zelf opliep. "Vooral door toedoen van Verburg heeft deze ziekte verschrikkelijk veel ellende kunnen veroorzaken.'' De burgemeester schaart zich daarmee in de rij kritikasters van overheidsaanpak Q-koorts. 'Minister Verburg wist veel meer dan ze zei.'

Die overtuiging heeft Jos van de Sande, de GGD-arts die bekend staat als dé autoriteit op het terrein van de Q-koorts. De publieke opinie zal, samen met de concurrentie uit het buitenland, ervoor zorgen dat de veestapel in Brabant over twintig jaar verdwenen is. "In Nederland zijn de afstanden, tussen mens en dier en tussen de stallen, gewoonweg te klein. Al die grote aantallen dieren op elkaar gepakt... Geïsoleerd op de Maasvlakte zou nog kunnen, maar niet meer in Brabant." Van de Sande zwaait deze maand op 65-jarige leeftijd af.

Staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken introduceert een borgstelling voor financiering van het werkkapitaal, om zo de drempel voor de omschakeling voor agrarisch ondernemers te verlagen. Staatsecretaris Van Dam: ‘Bedrijven kunnen met de garantieregeling gemakkelijker financiering krijgen voor de omschakeling. Ik hoop hiermee een stimulans te geven aan de groei van de biologische sector in Nederland. Als meer gangbare boeren overstappen naar biologisch, dan helpt dat in onze ambitie voor een duurzame landbouwsector.’

Maandag en dinsdag ontvangt Nederland alle Europese landbouwministers. In een open brief ('De Nieuwe Mansholt Brief') houden vertegenwoordigers van diverse organisaties in de agrosector een pleidooi voor een 'morele voedselpolitiek' en 'nieuw elan voor de EU'.

Geachte landbouwministers,