De veldleeuwerik - in 1970 de meest verspreid voorkomende vogel in Nederland - staat op de rode lijst in de Benelux

In de jaren 1970 was de veldleeuwerik Alauda arvensis de meest verspreid voorkomende vogel in Nederland. Veldleeuweriken waren te vinden in open velden, weiden, veengebieden, akkers, en ’s winters vaak op woeste grond, geploegde akkers, en stoppelvelden. Het aantal broedparen in Nederland is dramatisch achteruit gegaan van 700.000 in de jaren 1970 naar slechts 38.000 paar in 2010. Volgens de Vogelbescherming is het bestand sinds 1980 met 90% afgenomen. De kans om op een zomerse dag de uitbundig klinkende zang van een veldleeuwerik te horen is zo goed als nul geworden en de vogel staat sinds 2004 als gevoelig op de Nederlandse rode lijst, als kwetsbaar op de Vlaamse rode lijst, en als bedreigd op de Duitse en Luxemburgse rode lijst. De soort ging in de jaren 1990 vrijwel overal in Noord-West-Europa en Zuid-Oost-Europa sterk achteruit (gegevens Birdlife International, zie bijlage). Stabiele broedpopulaties werden alleen in Centraal en Oost-Europa gezien.

De veldleeuwerik eet insecten en zaden en zoekt voedsel op de grond. Van alle boerenlandvogels heeft de veldleeuwerik de hardste klappen gekregen. Insecticiden en herbiciden hebben hun werk gedaan in agrarisch cultuurland. Er zijn nu minder bloemen, kruiden en insecten.

En omdat tegenwoordig de graanpercelen vóór de winter worden omgeploegd, zijn er ook minder stoppelvelden met zaden in het winterhalfjaar en minder akkerkruiden. Voor kruidigheid en bloemenweelde is op de goed bemeste graslanden ook geen plaats meer. die veel vaker dan vroeger worden gemaaid, en wel met grote machines en tot op de laatste vierkante meter. De veldleeuweriken zijn min of meer kansloos in het tegenwoordige boerenland en broeden sinds de jaren 1980 vooral in natuurgebieden zoals heidevelden.

Bronnen:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Veldleeuwerik
http://www.sovon.nl/soorten.asp?euring=9760&lang=nl
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_beschermen/landelijk_gebied/akker…
http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=vogels&record=Alauda…
http://www.natuurbericht.nl/?id=5214
http://www.natuurbericht.nl/?id=6552