In afwachting van een mogelijke wijziging van het bestemmingsplan op dit vlak, blijft het oude plan uit 2010 gelden.
Gemeente Ommen gaat dan ook voortaan handhaven op overtredingen van de regels. In overleg met een teler in de gemeente was afgesproken een lelieveld te gedogen zo lang niet helder was of er bij het vaststellen van het bestemmingsplan een oude afspraak over het hoofd was gezien. Daar is niets van gebleken, zo legt wethouder Ilona Lagas uit. Dat betekent dat akkerbouwers niet langer leliebollen mogen telen op percelen grond in bijvoorbeeld Beerze en Vilsteren die vallen onder de noemer Agrarische gebied met landschappelijke waarde.

Voor de laatste update van de Belgische Rode Lijst moeten we al terugblikken naar de Broedvogelatlas van 2004, maar sindsdien is er veel veranderd. Het is uitkijken naar de nieuwe update die voor 2014 op de agenda staat. Even afwachten dus naar welke verschuivingen we daar te zien krijgen. Want vogelonderzoek op eigen bodem bracht al duidelijk aan het licht dat we hier soorten verliezen: Kuifleeuwerik, Tapuit, Ortolaan en Grote karekiet broeden het laatste decennium almaar minder vaak. Maar ook Zomertortel, Wielewaal, Nachtegaal en Matkop kregen zeer rake klappen en zien de bodem dichterbij komen.

De laatste jaren wordt steeds duidelijker dat gewasbeschermingsmiddelen door verspreiding via de lucht ook terecht komen in gebieden op grotere afstand van de toepassingsplaatsen. Bij een tussentijdse evaluatie van het Meerjarenplan Gewasbescherming is gebleken dat de atmosferische route een allesoverheersende rol speelt: meer dan 90% van de uitstoot van gewasbeschermingsmiddelen vanaf de toepassingsplaatsen naar het milieu (emissie) geschiedt via de lucht. Het kan daarbij gaan om tientallen procenten van de gebruikte dosering. Het omvangrijke gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen resulteert in de alomtegenwoordigheid van deze stoffen in lucht en regenwater en in hun verspreiding via de atmosfeer over grote gebieden. De atmosferische belasting die hiervan het gevolg is, treft ook gebieden buiten de onmiddellijke omgeving van de toepassingsplaatsen.

Vorig jaar publiceerde de Amerikaanse stichting Environmental Defense het rapport "The Manscape: The Dirt on Toxic Ingredients in Men’s Body Care Products". De stichting had 17 producten (zoals shampoo, aftershave en scheerschuim) uit het scheergerei van vijf Canadezen voor nader onderzoek naar een extern laboratorium gestuurd. Het onderzoek wees uit dat een deel van de populaire producten stoffen bevatten die schade kunnen toebrengen aan de gezondheid. Chemicaliën zoals 1,4-dioxaan, ftalaten en parabenen (die oestrogeen nabootsen) horen in ieder geval niet thuis in producten voor persoonlijke verzorging. In februari 2013 publiceerden de World Health Organization (WHO) en het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) het gezaghebbende rapport - Endocrine-disrupting Chemicals – 2012, een diepgaande analyse van de stand van de wetenschap ten aanzien van hormoonontregelende chemische stoffen en hun effecten op de volksgezondheid. Het rapport sprak bezorgdheid uit dat synthetische chemicaliën die in cosmetica voorkomen, zoals ftalaten en parabenen, natuurlijke hormonen nabootsen, waardoor de productie van oestrogeen en de stofwisseling kan worden beïnvloed. Deze chemicaliën zouden in verband kunnen staan met het toenemende aantal hormoon-afhankelijke vormen van kanker, zoals teelbalkanker en schildklierkanker.

Wetenschappers van het EcoHealth Alliance hebben in samenwerking met internationale onderzoekers de SARS-corona-virussen ontdekt bij de zogeheten Rhinolophus sinicus. De onderzoekers vonden minstens zeven verschillende varianten van het SARS-virus. Het onderzoek doet vermoeden dat Chinese vleermuizen nog meer virussen met zich meedragen die kunnen leiden tot grote epidemieën, zoals de SARS-uitbraak van tien jaar geleden. ‘Nog erger, we weten niet hoe dodelijk de virussen zijn als zo’n uitbraak eenmaal plaatsvindt’, zegt studieleider Daszak (hoofd van EcoHealth Alliance) . ‘Daarom moeten we vleermuisterritoria beschermen tegen invloeden van de mens, zodat zij ongestoord kunnen leven. Maar we moeten ook gezondheidsmaatregelen nemen, zoals het ontwikkelen van vaccins, om de kans op besmetting te verkleinen.’ De resultaten van Daszak en collega’s, die deze week werden gepubliceerd in het tijdschrift Nature, zijn afkomstig uit analyses van monsters die in het afgelopen jaar zijn afgenomen bij de hoefijzerneuzen.

De drie neonicotinoïden worden toegepast in verschillende hoeveelheden en in diverse gewassen. Imidacloprid heeft de meest brede toepassing in een 90-tal gewasgroepen variërend van suikerbieten, bloembollen tot sierteelt onder glas, met toelatingen als zaadbehandeling, grondbehandeling, gewasbehandeling en/of druppelbehandeling. Thiamethoxam heeft een brede toepassing in een 30-tal gewasgroepen variërend van snijmaïs tot laan en parkbomen als zaadbehandeling, grondbehandeling en gewasbehandeling. Clothianidine heeft de minst brede toepassing, als zaadbehandeling in maïs, geimporteerd koolzaad en suikerbieten. Het (tijdelijke verbod) vanuit de EU betreft – voor de Nederlandse situatie - alleen zaadbehandeling in maïs en koolzaad en deels gewasbehandeling in fruitteelt, bollenteelt en boomteelt.

29 vrijwilligers doken in het voorjaar en de vroege zomer De Wieden in om samen met medewerkers van Natuurmonumenten en Sovon Vogelonderzoek Nederland vogels te tellen. Jaarlijks nemen ze een zesde deel van De Wieden onder de loep. Dit jaar was dat grofweg het gebied Giethoornse Meer-Beulaker waar voor het laatst in 2007 is geteld. In totaal noteerden de vogelaars 5305 vogels tegen 3771 in 2007. “Die toename wordt echter vooral veroorzaakt door de nieuwe kolonie kokmeeuwen. Tel je die niet mee dan zijn er ongeveer hetzelfde aantal vogels”, vertelt Arend Jan van Dijk van Sovon. Ook het aantal vogelsoorten (nu 98 tegen 97 in 2007) bleef stabiel. Minder goed in het onderzochte gebied gaat het met weidevogels. Het aantal getelde kieviten daalde bijvoorbeeld van 139 naar 69 en van de 60 grutto’s bleven er maar de helft over.

Vandaag bekrachtigde het Europees Parlement het akkoord over de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Judith Merkies reageert namens de PvdA in het Europees Parlement: "Deze hervormingen bieden oplossingen van gisteren, en zijn onvoldoende om de uitdagingen van de toekomst aan te pakken. Voor mij was alleen een soberder, moderner en groener landbouwbeleid aanvaardbaar geweest". Landbouwbeleid is al jaren de grote slokop van de Europese begroting. Maar liefst 41% van de EU-gelden gaan naar landbouw, waarvan het grootste deel naar achterhaalde maatregelen en mechanismen. De nu aangenomen hervormingen bieden slechts een kleine verbetering. Merkies: "Hoewel sommige financieringsmechanismen worden afgebouwd, blijft het zwaartepunt van het beleid liggen bij de platte steun per product en per hectare. Wel heb ik mijn steun gegeven aan de voorstellen voor plattelandsontwikkeling, die bijdragen aan de verduurzaming van Europese landbouw".

Uit de sinds 1991 uitgevoerde inventarisaties van broedvogels in de internationale Waddenzee blijkt dat van de goed onderzochte 29 soorten er 16 achteruitgaan en 3 inmiddels zo sterk zijn afgenomen dat ze op punt van verdwijnen staan: Watersnip (Gallinago gallinago), Kemphaan (Philomachus pugnax) en Bonte Strandloper (Calidris alpina). In de Nederlandse Waddenzee komen deze soorten nu al niet meer tot broeden. Bij de soorten die achteruit gaan staan prominente waddenbroedvogels zoals Velduil (Asio flammeus), Eider (Somateria mollissima), Scholekster (Haematopus ostralegus), Kluut (Recurvirostra avosetta) en Blauwe Kiekendief (Circus cyaneus). Uit een analyse van recente aantalsveranderingen blijkt dat bij tien van de zestien soorten met een negatieve trend op lange termijn (sinds 1991) de mate van afname sinds 2000 versnelt, waaronder Noordse Stern (Sterna paradisaea), Eider, Scholekster, Kokmeeuw (Chroicocephalus ridibundus), Tureluur (Tringa totanus) en Blauwe Kiekendief. Bij Stormmeeuw (Larus canus) is bovendien de significant positieve trend op lange termijn omgebogen in een significante afname, terwijl veel soorten die op lange termijn een hoge groeisnelheid lieten zien, sinds 2000 worden geconfronteerd met een afnemende groei (bijv. Aalscholver (Phalacrocorax carbo), Kleine Mantelmeeuw (Larus fuscus)).

Met belangstelling heb ik kennis genomen van de vragen die leden van uw Kamer hebben gesteld naar aanleiding van de brief van 3 september 2013, over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw (Kamerstuk 27 858, nr. 215). Hieronder treft u mijn reactie aan. De vragen en reacties zijn per fractie gegroepeerd.