De laatste Zwitserse Ortolanen ten dode opgeschreven door gebruik van pesticiden in de intensieve akkerbouw

Het is vrijwel zeker dat de ortolaan (Emberiza hortulana) door het gebruik van pesticiden in de intensieve akkerbouw inmiddels uit Nederland en Vlaanderen is verdwenen. De precaire stand van de ortolaan in Zwitserland was aanleiding om in 2007 een onderzoek te starten naar de habitat- en voedselkeus van broedvogels met jongen, maar snel werd duidelijk dat de werkelijkheid het onderzoek had ingehaald. Er werd niet meer gebroed. Er werd een poging gedaan het foerageergedrag van de laatste Zwitserse ortolanen vast te leggen. Bespoten mais werd het vaakst gebruikt as foerageergebied, gevolgd door rogge en grasland, en vervolgens onbespoten mais. Binnen de bezochte habitats hadden foeragerende vogels een voorkeur voor kale grond wat de keuze voor met herbiciden bespoten maïs verklaart (hoewel de graslanden een groter aanbod van ongewervelde dieren hadden). De keuze voor bespoten maïs was waarschijnlijk de minst ongunstige optie binnen een sterk verarmd leefgebied.

Auteurs: Menz MHM et al. (2009) Ardea 97(3): 323-333, met Nederlands commentaar van Rob Bijlsma
http://infonet.vogelwarte.ch/upload/93378383.pdf

Rond 1950 bedroeg de Nederlandse populatie ortolanen tenminste enkele honderden paren. Het bestand is geslonken tot zo'n 125 paar in de jaren zeventig, en ook daarna nam de populatie verder af. De broedpopulatie bedroeg 32 paar in 1990, 18 paar in 1992 en hooguit enkele paren in 1994. Sinds 1998 hebben hooguit 2 ortolanen in Nederland gebroed. Het is vrijwel zeker dat de ortolaan inmiddels uit Nederland is verdwenen.

Bron: Aviflevoland.nl
http://80.57.161.240/birds/birdd.cfm?trsend=Emberiza%20hortulana&id=51

Artikel in het Agrarisch Dagblad van 31 december 2009:
http://www.farmlandbirds.net/en/content/grauwe-gors-en-ortolaan-verdwen…

De Ortolaan Emberiza hortulana is ook een verdwenen soort in Vlaanderen. Het laatste zekere broedgeval in Vlaanderen dateert reeds van 1993. Rond 1950 waren er nog 500 of meer paren. Na 1985 waren er enkel nog broedgevallen in Limburg.

Bron: Natuurlexicon België
http://www.natuurlexicon.be/Ortolaan.htm