Beleid en debat

Natuurgebied de Weerribben in Noordwest-Overijssel verliest zijn huidige kwaliteit als de bezuinigingen van staatssecretaris Henk Bleker doorgang vinden. Natuurorganisaties trokken gisteren aan de bel. Zij vrezen dat bijzondere soorten - 'ambassadeurs' van de natuur in Nederland - kind van de rekening zijn van de Haagse bezuinigingsdrift.

A first field study was conducted to investigate the possible adverse effects that seeds dressed with neonicotinoid insecticides pose to honeybees during sowing. It was observed that in the exposure hives bee mortality increased on the day of sowing and that the number of foraging bees decreased the days after the sowing. The corn sowing posed a significant threat to honeybees, with thiamethoxam being the most probable toxic agent. A theoretical contact exposure was calculated for a bee when flying over the sown fields, revealing a dose of 9.2 ng bee−1 close to the contact LD50 of thiamethoxam.

In late April and early May 2008 a bee mortality occurred in parts of South-West Germany, which affected approximately 12,000 colonies of bees, some of them substantially. Immediately after this became known, an intensive search for the causes of these incidences was started. Very soon, maize seeds which had been treated with the insecticidal substance clothianidin were suspected as a possible cause. Only two weeks later a clothianidin poisoning was confirmed.

During last years several cases of bee losses have been reported during the period of corn sowing in different European countries. In Italy an institutional system for bee losses survey does not exist and therefore some Italian regions decided to organise an official network to collect data and analyse dead bee samples.

De kwaliteit van natuur op gangbare agrarische percelen is bijna nul: op een maïsakker staat maïs, op een aardappelveld staan aardappels en in een weiland groeit Engels raaigras. De percelen zijn eerder groene bedrijventerreinen dan ecologisch interessante plekken. Vorige herfst liep ik langs weilanden waarvan me niet eerder was opgevallen dat de ene in normaal agrarisch beheer was en de andere bij Staatsbosbeheer. Het laatste weiland zag wit van de dauw op duizenden spinnenwebben. Het eerste perceel was hard groen, er was geen web te zien, het insectenleven ontbrak. Onder de grond speelt zich eenzelfde ramp af: door mestinjectie en wormenbestrijdingsmiddelen is de bodem bijna dood. Voor vogels die van insecten en bodemdieren leven is de wedstrijd voorbij.

Der Einsatz von Pestiziden in der Landwirtschaft ist hauptverantwortlich für den Rückgang der Artenvielfalt (Beilage). Landwirte, die auf ihren Feldern giftige Pflanzenschutzmittel versprühen, verursachen damit einen deutlichen Artenschwund auf den Ackerböden und deren Umgebung. Das ist das Ergebnis einer Studie von Agrarwissenschaftlern der Universität Göttingen in acht west- und osteuropäischen Ländern. So lebten auf einem ökologisch bewirtschafteten Acker rund 1.000 verschiedene Arten, auf einem mit Pestiziden behandelten nur noch etwa halb so viele, sagte der Agrarökologe Teja Tscharntke. Für die Studie wurden 150 Weizenfelder in Deutschland, den Niederlanden, Schweden, Irland, Spanien, Polen, Estland und Frankreich untersucht.