Beleid en debat

BBC FILM: 'WHO KILLED THE HONEYBEE' - NOW AVAILABLE ON YOUTUBE

The BBC produced a very high quality documentary about a year ago - called 'Who Killed the Honeybee'. It contains extensive interviews with beekeeper Tom Theobald in Colorado, Bret Adee, America's largest commercial beekeeper, with 10,000 dead hives in Lost Hills California, Dave Hackenberg in Florida and Pennsylvania. It also has extensive coverage of the California Almonds disaster. There are excellent interviews with: Bee Scientists Marla Spivak at Minnesota University; Maryann Frazier at Penn State; Jeffrey Pettis at USDA lab in Maryland; Dennis Van Engelsdorp at Penn State. The rest of the film deals with England and Europe. The film covers the big issues: varroa, pesticides, viruses . .even 'climate change' (the British Bee Lab's favourite suspect) - but the weight of evidence overwhelmingly implicates systemic neonicotinoid pesticides. Loss of habitat, chemical cocktails, viruses and varroa all contribute. but it is the global use of systemics that carries the day if you read between the lines. The BBC, as always, tries to give a 'balanced view'.

Gewas­beschermings­middelen blijven in normoverschrijdende gehalten voorkomen in de Maas

Uit het jaarrapport van RIWA-Maas, de vereniging van bedrijven die uit Maaswater drinkwater produceren, blijkt dat de streefwaarden van het Donau-, Maas- en Rijnmemorandum (afgekort: DMR-streefwaarden) in 2011 vaker overschreden werden dan in 2009 en 2010. Deze toename wordt vooral veroorzaakt door röntgencontrastmiddelen, genees­middelen (carbamazepine, metoprolol, sotalol, ibuprofen, metformine), industriële en consumenten­producten (EDTA, urotro­pine en fluoride), glyfosaat en zijn belangrijkste metaboliet AMPA. Het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat geldt al jaren als probleemstof nummer één voor de bereiding van drinkwater uit Maaswater, maar ook andere gewas­beschermings­middelen blijven in normoverschrijdende gehalten voorkomen in de Maas.

Haarlem stopt gebruik Roundup

De gemeente Haarlem is gestopt met het gebruik van het chemische onkruidbestrijdingsmiddel Roundup. In Roundup zit het bestanddeel glyfosaat. Wetenschappers van de Shanghai Jiao Tong University hebben bewijs gevonden dat glyfosaat invloed kan hebben op het menselijk zenuwstelsel. Ze noemen dit een ’neurodegeneratieve’ werking; bij mensen kan zich uiteindelijk de ziekte van Parkinson ontwikkelen. De gemeente zegt geen enkel risico te willen lopen en heeft daarom besloten te stoppen met de toepassing van dit onkruidbestrijdingsmiddel. De negatieve werking van het onkruidgif is echter al jaren bekend.

Intensive Landwirtschaft vernichtet sich selbst

Deutschland verliert seinen fruchtbaren Boden. Jedes Jahr geht durch Erosion zwanzigmal mehr fruchtbarer Boden verloren als sich nachbilden kann. Hauptgrund ist die bereits jetzt intensive Landwirtschaft, die sich aber immer noch steigert. Kunstdünger soll dabei den fehlenden Humus ersetzen, aber die Vielfalt und Zahl der Bodenorganismen, die den Pflanzen die Nährstoffe erst verfügbar machen, wird dabei immer mehr dezimiert. Trotz (und durch) immer mehr Kunstdünger sinkt die Leistung der Böden. Das Netzwerk-Forum zur Biodiversitätsforschung Deutschland (NEFO) verdeutlicht deshalb mit dem NeFo-Schwerpunkt „Ökosystem-Leistungen" die Rolle der Bodenvielfalt. Während gesunde und leistungsfähige Böden Humusgehalte zwischen 3,5 und sechs Prozent haben, liegen die meisten landwirtschaftlich intensiv genutzten Flächen in Deutschland bei lediglich ein bis zwei Prozent Humus oder weniger. In diesem Bereich gehen die Ertragsmengen deutlich zurück.

Twaalf Brabantse gemeenten kiezen voor chemievrij beheer van openbare ruimte

In 2012 kiezen 12 van de 16 gemeenten die deelnemen aan het project 'Schoon Water voor Brabant' voor chemievrij beheer van de openbare ruimte. In alle 16 Schoon Water gemeenten liggen kwetsbare grondwaterbeschermingsgebieden binnen de gemeentegrenzen. De provincie Noord-Brabant en drinkwaterbedrijf Brabant Water hebben hen gevraagd geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken in deze gebieden om zo uitspoeling naar het grondwater te voorkomen (bijlage). In 2011 kozen al 10 van de 16 gemeenten voor beheer zonder bestrijdingsmiddelen in grondwaterbeschermingsgebieden. Negen gemeenten werkten volledig zonder chemische middelen op al hun verhardingen: 's Hertogenbosch, Bladel, Haaren, Oss, Eindhoven, Loon op Zand, Sint Michielsgestel, Waalre en Waalwijk. In 2012 is ook Eersel zonder chemische middelen gaan werken en Helmond doet dat voor een deel van zijn oppervlakte. De gemeenten Cranendonck en Veldhoven bereiden in 2012 een omschakeling voor.

De provincie Noord-Holland wil proberen om de hoge sterfte onder bijen tegen te gaan

De provincie Noord-Holland gaat het rijk vragen om het gebruik van neonicotinoïden, een zeer giftige en nauwelijks afbreekbare groep insecticiden terug te brengen of te verbieden. Het gaat met name om imidacloprid dat sinds 2004 in Nederland op grote schaal wordt gebruikt bij de teelt van groente, fruit en aardappelen. Volgens een toenemend aantal wetenschappers zijn neonicotinoïden een belangrijke oorzaak van de bijensterfte. Het is al in minieme hoeveelheden giftig voor bijen, desoriënteert ze en vermindert hun afweer tegen mijten en schimmels. Ook sterven bijen door voedselgebrek door een tekort aan wilde bloemen en diversiteit aan gewassen op de akkers. Daarom gaat de provincie een proef met bijvriendelijk bermbeheer uitvoeren en ook gemeenten en recreatieschappen vragen daar extra op in te zetten. Tot slot gaat de provincie de bij toevoegen aan een subsidieregeling voor soortenbescherming.

Normoverschrijdingen in het water kunnen bij een aantal bestrijdingsmiddelen niet eens worden gemeten

Voor een aantal gewasbeschermingsmiddelen (Abamectine, deltamethrin, esfenvaleraat, fenamiphos, fenoxycarb, lambdacyhalothrin, metsulfuron-methyl, pirimifos-methyl, pyridaben, pyriproxyfen, teflubenzuron) blijkt dat de laagste gehalten die in water kunnen worden aangetoond, hoger zijn dan de norm. Dit betekent dat niet met zekerheid kan worden vastgesteld of aan de normen wordt voldaan. Deze stoffen zijn in 2010 aan de Regeling monitoring Kaderrichtlijn water (KRW) toegevoegd. Dit beeld klopt grotendeels met de informatie in de Bestrijdingsmiddelenatlas, maar daar worden voor de meeste stoffen ook een paar locaties gemeld waar de norm meer dan vijf keer wordt overschreden. Dat stelt het RIVM in het rapport 'Specifieke verontreinigende en drinkwater relevante stoffen onder de Kaderrichtlijn water' (bijlage).

EPA denies petition claiming clothianidin's conditional registration was unlawful - The beekeeping community is outraged and perplexed

EPA has denied an emergency citizen petition filed March 20 that aimed to ban clothianidin because of the "ongoing and imminent harm" the neonicotinoid seed treatment allegedly poses to bees and other pollinators. Responding on July 17 to the emergency petition, EPA Office of Pesticide Programs Director Steven Bradbury details the multiple way in which the agency believes the petition fails to meet the various statutory and scientific hurdles that would be required for EPA to begin cancellation proceedings for clothianidin, a "widespread and common" pesticide in a class of insecticides used on 90% of total corn acreage planted in the U.S., as Bradbury writes (attached). The beekeeping community is outraged and perplexed. According to the Apiary Inspectors of America, the unsustainable honeybee losses in the USA have reached 30-33 percent. However, according to the working beekeeping community, annual losses are well over 50 percent, with many operations experiencing up to 100 percent turnover.

Een grote doorbraak - Het werk van de Nederlandse toxicoloog Henk Tennekes wordt nu omarmd door EFSA

Een kwestie die de Europese voedselautoriteit (EFSA) onder grote druk opnieuw tegen het licht houdt: de schadelijkheid van een in de jaren negentig geïntroduceerde nieuwe soort pesticiden. De aanwijzingen dat er een verband is tussen neonicotinoïden en bijensterfte worden steeds sterker. Al in 2003 verbood Frankrijk het gebruik van de insecticide Gaucho (werkzame stof: imidacloprid) van fabrikant Bayer voor gebruik op maïs. Eind juni besloot het ook het gebruik van Syngenta's Cruiser (werkzame stof: thiamethoxam) op koolzaad te verbieden. Maar ook in dit geval was het standpunt van EFSA tot voor kort: niets aan de hand. Juni dit jaar kwam de Europese voedselautoriteit dan toch in beweging. 'Ze geven nu eindelijk gehoor aan de kritiek die er al negen jaar is op het bestaande risicokader,' zegt Jeroen van der Sluijs, universitair hoofddocent Nieuwe Risico's in Utrecht en gasthoogleraar in Versailles. 'Het werk van de Nederlandse toxicoloog Henk Tennekes wordt nu omarmd door EFSA. Een grote doorbraak.' Tennekes liet zien dat neonicotinoïden bij langdurige blootstelling al bij een zeer lage dosis een verwoestend effect kunnen hebben.

Immune suppression by neonicotinoid insecticides at the root of global wildlife declines

Outbreaks of infectious diseases in honey bees, fish, amphibians, bats and birds in the past two decades have coincided with the increasing use of systemic insecticides, notably the neonicotinoids and fipronil. A link between insecticides and such diseases is hypothesised. Firstly, the disease outbreaks started in countries and regions where systemic insecticides were used for the first time, and later they spread to other countries. Secondly, recent evidence of immune suppression in bees and fish caused by neonicotinoids has provided an important clue to understand the sub-lethal impact of these insecticides not only on these organisms, but probably on other wildlife affected by emerging infectious diseases. While this is occurring, environmental authorities in developed countries ignore the calls of apiarists (who are most affected) and do not target neonicotinoids in their regular monitoring schedules. Equally, scientists looking for answers to the problem are unaware of the new threat that systemic insecticides have introduced in terrestrial and aquatic ecosystems.